Vervolgens neemt de oudere chauffeur het woord. Herman v.d. Molen is zijn naam, en hij is de baas. 
Aiko heet de jonge chauffeur, die ons tot Maastricht rijdt; daar wordt hij afgelost door de echtgenote van de eigenaar van de bus, Mieke. (Zij is ook aanwezig) Herman wil graag dat we zitten, dat is wel zo veilig. 
En die gordels moeten ook vast, liefst overal en altijd, maar in elk geval bij de grens en de péage, zo niet, dan kost dat 75 euro pp. Rekening man! 
Herman werkt met een bonnensysteem: wat niet gebruikt wordt neemt hij terug. 
Het zetten van de koffie duurde lang, maar het ruikt wel lekker. Het is nu 8.10 u en de koffie gaat rond. Er zijn koekjes. Intussen wordt er gezellig geklept.

en ik heb ruzie met instellingen van mijn computertje.
Kwart over 8: We zitten al in Limburg.
 
En ja, dan is het negen minuten voor negen, we zijn in Maasstricht bij een MacDinges, en we mogen van Mieke de bus uit! 
We maken er graag gebruik van. 

21.15 we gaan weer verder na te hebben gestopt in Maastricht Noord bij de Mac Dinges om afscheid te nemen van Aiko, de jonge chauffeur. (De naam is Japans, maar de jongen door en door Hollands.) 
Mieke, de echtgenote van de chauffeur Herman nam zijn plaats in. 
Ze zouden maar 10 minuten stoppen, dus sommigen namen een sigaret, anderen de afslag naar de toiletten in de Mac en een paar mensen meenden zich te kunnen veroorloven daar te gaan eten. (Wellicht hebben ze het niet verstaan, daar achterin... Ik vermoed achteraf dat de microfoon niet aanstond...) 
Maar zo kwam het zorgvuldige schema van de chauffeurs meteen al ernstig in het gedrang. Daardoor reden we pas om 21.15 weg. 
We reden onder de rivier door, het is een echt lange tunnel. Het maakt verschil of je zoiets op de TV ziet, of het ook beleeft!
Nu gaan we richting Luik, Mons, de ring om Parijs, dan Bordeaux. Eerst de A2. Om 21.24 waren we de grens al over. De TomTom (of welk merk het dan ook wezen mag) van de bus is voor ons allen zichtbaar. Leuk!
Om 21.20 u (bustijd - ik loop er een minuut bij achter) is het nog idealiter 1219 km naar Lourdes. Geschatte tijd van aankomst: 11:30. Dat gaan we in de loop van de rit wel zien oplopen! 

De zon begon zich ter kimme te begeven. ;-)
We reden langs de Maas via de E25. 
Om 21.44 u passeren we rechts het vliegveld van Luik. 
Dan gaan we op de E42 naar Mans, Charleroi, Namen. 
Autoroute van Wallonië, zegt de monitor voor in de bus. Handig. Er wordt gezellig gekletst. 
22.20 u Het is nu wel donker, en 11 graden C. Er wordt over de wereldpolitiek gesproken, het is nog 1070 km. 
E 42. Mons ligt nu op een kilometer of 3 links 
We stoppen van 11.05 tot 11.25. We slenteren naar het toilet, en ik word geëscorteerd door twee dames. Want ik mocht zonder rollator (die in de bus blijft) eens vallen. Een engel aan mijn linkerzij, en een aan mijn rechterzij. Soms ook nog een om mijn tasje of mijn aankoop vast te houden. Ze zijn echt heel lief voor mij. Zo word ik even flink afgedraafd, en dat gaat een stuk sneller dan ik het in mijn eentje zou kunnen. :-)

23.30 u. Binnenkort zullen we bij Valenciennes de grens passeren, werd ons verteld. 
23.40 Erg slecht wegdek, merken we op. Als iemand zegt: Zeker omdat we nog in België zijn, grinnikt Mieke de chauffeuse: We zitten al in Frankrijk. 
Daar hadden we dus niets van gemerkt.  

To be or not to be... a dog

Donderdag 16 mei 00.10 u. We rijden alweer een tijdje op de A2. Even later op de A1, richting Noyon. 
00.46: Compiègne staat op de borden, maar dat is nog bijna 50 km.
0.58 we stappen een half uurtje uit bij de Aire de Ressons Oest.
1 uur 23. Verwarring alom, waar zijn we? Waar moeten we heen?  De grote weg moet op 150 meter afstand zijn, maar we kunnen er niet komen!!! Help!

2.35 we zijn bij Vitry sur Seine of zoiets, en Parijs ligt rechts. Vanwege eindeloze wegomleggingen hebben we bijna drie kwartier gedwaald voor we weer op de grote weg zaten. De chauffeur, die goed en betrouwbaar rijdt, wordt er nerveus van. Vooral omdat tante Truus van TomTom hem steeds op verkeerde wegen wil blijven voeren. 
Ramon en Ger hadden een grote behulpzame rol in het corrigeren van TomTom. (Of van tante Truus). 
Zo komen we via via weer richting de A 10!  
4.52 u nog 433 km tot de volgende afslag. Ik dacht even dat het sloeg op de afstand tot Lourdes. Zo snel gaat het natuurlijk niet.
Er is lichte bedekking van de hemel, die de maan omfloerst…
5.49 péage. Dorpje erbij.
We gaan richting Tours. 
6.15 u. We mogen even loslopen in en bij de Aire de Tours la Longue Vue: tot 6 u 30. 
A10. Het is helder weer. Brem bloeit af en toe met grote plukken langs de weg!
Mieke rijdt ons met vaste hand richting Vierzon. Het is even na half zeven. 

We passeren een rivier. Het zou natuurlijk de Loire of de Cher kunnen zijn. Ik kan het niet zien. 

Maar goed, voor zulke stukjes natuur wil je natuurlijk met de bus! Hoewel veel mensen nog / weer slapen.
Slapen komt over een week wel weer. ;-) Wat mij betreft dan. 
De stad trekt me zo minder...

Maar ook die vliegt voorbij!
Tegen 7 uur rijden we door het land van Richelieu. Geschiedenisboekjes, en de Drie Musketiers!! Ja, ja!

Misschien begrijpelijk dat je het dan wat verderop zoekt... 

Aan de andere kant van de weg is het minder helder, en de zon doet daar pogingen door de wolken te komen. 
Grappig dat het zo verschillend is...
7u13 een boerenhoeve, zo te zien een flinke.

Even later beginnen de wolken van links hinderlijk op te dringen... 
Op het bordje in de verte staat: Prochaine sortie: Gendarmerie. Dat boeit me niet echt. 
De brem, die we een kwartiertje later zien weer wél! 

Het land wordt heuvelachtiger en ruiger. 
8u04:

Afgezien van Tilly en Ria, altijd wakker om de chauffeurs aan de praat te houden met koffie en koek en zo, is al dit moois voor de meeste inzittenden boter aan de galg gesmeerd. Jammer, maar ja... 
Tilly kiekt mij ook. Handig dat ik zo'n tafeltje heb. ;-)
Een interessant torentje. Er zit niets aan vast, dus het zal wel een duiventil zijn. 
Die kun je in deze streek in allerlei vormen en maten verwachten. 
Kijk: iets meer détail. 
 
Gevaar om de volgende bocht... maar afgezien van een beetje afremmen, hadden we er geen last van. 
De meesten hadden er zelfs geen weet van. ;-D 

Dan naderen we ein-de-lijk de volgende uitstapplaats. Voor sommigen begon de nood al tot boven de oren te stijgen... Bijna dan. 
 
8.50 - 9.15 Aire de Fenioux. Er was een run op het toilet, de peuken werden aangestoken. Ik werd weer zorgvuldig onder de arm genomen, in elk geval zolang we buiten waren. ;-) Ik heb weer een boekje gescoord. Ik kijk daar altijd direct naar, want je weet maar nooit wat je nog tegenkomt. Grappig om te zien dat er steeds meer opladers, kabeltjes e.d. voor de mobiele virtuele wereld te koop zijn. Verder speelgoed, DVD's om het grut op de achterbank zoet te houden (die hadden wij niet nodig, deze reis) :-) , en vooral veel eetwaren. 90% junk, maar ook een paar nette salades. De aankopen zeggen wel iets over je reisgenoten. Aangezien ik mij recentelijk een chocoladevergiftiging heb gegeten, blijf ik verre van dat al, en ik had toch al te veel snoep om uit te delen meegenomen. 'Achterin' hoeft dat niet zo. Dus dat schiet niet op. Maar je weet het nooit van tevoren. 
10.20 u: nog 207 km rechte weg in de zon. (Tot de volgende afslag dus...)

Om 10.25 u passeerden we de Dordogne. Een indrukwekkende rivier.
Je hebt hier ook al wat wijnbouw, en een mini-chateauke. Heel lief!

Half elf, we zitten vlak voor Bordeaux. Het is aangenaam weer. De weersvoorspelling voor het weekend blijft negatief. Je kunt het je niet voorstellen! Tien minuten later zitten we in de file. Minstens een kwartier lang. ETA (verwachte aankomsttijd) is nu tegen twee uur.
Wij zouden van die borden in de war raken, (ik dan) maar TomTom doet dat niet. 
En anders is Ramon wel wakker. Nu. 

10.47 We passeren de Garonne en rijden over de A 62. Autoroute des Deux Mers. Die loopt dus voor de Pyreneëen langs  richting Middellandse zee. 
11 - 11.15 pauze Aire des terres de Grave. A 65 Kort maar hevig. De buitenlucht wordt diep ingesnoven! Dit lijkt me een ceder. 
Het fototoestel wilde niet scherpstellen op wat mijn ogen zagen. Flauw. 

11.50 Les Landes, we gaan niet langs de kust maar middendoor. Arènes Landaises zijn zandgronden, te vergelijken met de Veluwe, soms zie je het witte zand tussen de planten door. (Maar bijna niet op de foto's) 

Bastides des Landes d'Armagnac, lezen we langs de weg. Intrigerend.  https://www.france-voyage.com/frankrijk-toerisme/labastide-armagnac-489.htm geeft een klein inkijkje. 
Le Redons 12.04 Er zijn veel zanderige gronden, het doet een beetje aan onze eigen zandgronden denken. Maar dan zouter. 
In Maps.me op mijn tablet kan ik aardig volgen waar we ons bevinden. Het werkt via de GPS. Als ik probeer een foto van het beeld op het tablet te nemen, krijg ik dikke zwarte strepen in het beeld. Kennelijk coördineert de frequentie van het tablet niet erg met die van het fototoestel. tja. Zowel grappig als irritant. 
Le Corle 12u.15 Vliegdennen. Die watertjes zijn zo klein, dat ik ze niet terug kan vinden via internet. Nu ja, dat doet er niet toe. 
12.18 We zagen de eerste bergtoppen. Iedereen wordt er opgewonden van. Daarna zagen we een tijdje niets, dan om half één zien we ze eventjes duidelijk. Tussen de dode vliegen en muggen op de intussen niet meer vlekkeloze voorruit door. 
 
Nee, het is echt geen kwestie van geloof. Geloof ik. ;-)
12.34 We passeren de Adour. Dat is een heel erg kronkelende rivier, die we waarschijnlijk nog wel een paar keer oversteken. 
12u39. Even op een top, dan zie je de hoge Pyreneeën een momentje een stuk beter. Ben je lager, dan kijk je tegen de lagere heuvels aan, en dan zie je dat moois daarachter niet of nauwelijks. Het gaat dus letterlijk op en neer. Iedereen kijkt gespannen mee, zeker voorin de bus. :-)
Een paar minuten later zie je er maar weinig van. 
Maar die vreemde lucht valt wel op. Het is kennelijk heel erg koud op grote hoogte...
Op een gunstige plek in een bocht een vergroot stukje. 
Dit is links van de bus. En als we daar kijken valt er opeens iets op...

Vanaf 12.50 zagen we links van ons in de ijskristallen aan de bovenkant van de wolken prachtig iriserende regenboogkleuren, een verschijnsel waarvan veel foto's gemaakt zijn, en dat ons minstens tien minuten begeleidde. 
Je ziet het verschijnsel zich verplaatsen door de wolken, terwijl wij ons verplaatsen. 
(Deze laatste is van Tilly)

Zoals gezegd: er zijn er mooiere foto's van gemaakt. Maar je ziet hier wel hoe het verschijnsel zich verplaatst door de ijle ijskristallen in de hoge lucht. De meeste mensen keken er gefascineerd naar. En daarna kwam het gesprek weer levendig op gang. 
Ook de motorrijders hebben het gezien onderweg. Zij konden buiten foto's maken, vandaar dat die nog mooier waren. 
(Ik weet niet wie deze heeft gemaakt. Je mag je melden,dan zet ik je naam er bij.)
Zo vliegt de tijd. 
En bij elke bocht komen we weer iets dichter bij ons doel. 
 
Straks kun je kiezen tussen de wegen naar Zaragozza, St. Sebastian, Bayonne en Toulouse. 
Wij willen naar Lourdes. Het wordt tijd. 
13 uur. Dit riekt naar beschaving!
Om 13.10 stond Lourdes op de borden, nog 45 km. 
De donkere, groene bergen (de lage Pyreneeën heten ze) zaten vol in blad.Maar we zijn er nog lang niet. 
Bijna kwart over een. De aardappels worden daarginds al geschild! Het bordje dat verwijst naar de Grotten van Bétharram zijn we net gepasseerd. Daar moeten we ook nog eens een keer heen!

Lourdes op een verkeersbord. :-) We beginnen er weer in te geloven. 13u23 :-) 
Een kwartier later is het nog 12 kilometer...

 
Bartrès. Hier ergens placht Bernadette de schapen van haar tante te weiden. Een flinke wandeltocht. Op zaterdagmiddag, na de receptie, is er gelegenheid om die tocht te lopen! Voor de sportievelingen. (Hoewel, Ton en ik hebben het ook gedaan. Ooit!)

Via de hoge weg kwamen we de stad binnen, je zag niets van de Gave of de Heiligdommen, maar we reden wel vlak langs de Oekraïense kerk, die daar staat te schitteren. Leuk! 

Rechts ervan het kasteel van Lourdes, waarvan de bezichtiging zeker de moeite waard is. (Als de bedevaart een dag langer duurt!) 

Ha, het treintje. Meteen spraken we af om dit jaar nu eens echt een ritje te maken. (Het kwam er niet van. Volgend jaar beter!) 
Dit zijn helmaal rechts de Hallen, het koopcentrum, waar op zondag markt is. Het seculiere centrum van het stadje. Hier vind je ook het stadhuis, en even verder het conservatorium. Wij reden door, tot we de eerste glimp opvingen van de Gave, de rivier, bergbeek, waar hier veel om draait. 
 
Het was in het centrum een heel gedoe om de bus op de goede plek te krijgen, zodat we de Avenue Peyramale binnen konden rijden vanaf de brug bij Les Rosiers. Om de een of andere reden worden hier de rijrichtingen elke 14 dagen omgekeerd op dit traject, maar Ramon had verbinding met Corry, de secretaris (v) van de militaire bedevaart, zodat hij precies wist wat en hoe.
 
Om een minuut voor twee rijden we over de brug naar Les Rosiers. Rechts zie je de Gave richting stad. 
Als je links kijkt, zie je hoe de Gave van de bergen af komt. 
 
Terwijl we de Avenue Peyramale opreden, zwaaide Wim Truyen, een van onze eerdere chauffeurs, en intussen een goede vriend, ons vrolijk toe.
Toen we aankwamen bij ons hotel, werden enthousiast opgewacht door Aalmoezenier Paul Vlaar, die met eigen vervoer is gekomen. 

We werden eerst naar de eetzaal gestuurd, waar we allemaal (ongeacht in welk hotel we zouden verblijven) om tien over twee een prima lunch kregen. Het zag er weer goed verzorgd uit. 

Paul Vlaar ging voor in gebed, en vertelde alvast een en ander. 
 
Bij het toetje kregen we een enveloppe met kamernummer, insigne en polsbandje. 
Dat bandje is het belangrijkste identificatiekenmerk dit jaar.
Je schijnt er mee te kunnen douchen. Nu ja.  
Om 3 uur verscheen aalmoezenier Tim van Kesteren, die heeft alle touwtjes in zijn capabele handen. :-) 

Ik heb een kamer op de 3e etage, (309) en mijn kamergenote komt nog met het vliegtuig. Dat zal om 17 uur moeten vertrekken. Voorlopig neem ik de grootste helft maar in beslag, heel bescheiden, en kan nóg lang niet al mijn spullen bergen. En wat ik niet zie, kan ik niet terugvinden, zo gaat dat straks. :-( 
Om vier uur heb ik het meest kwetsbare spul opgehangen, en kan ik met mijn kaarten en de rollator naar de grot. 
Het is vrij warm, en ik heb snel een licht jurkje aangeschoten. 
Allereerst groet ik de Gekruisigde aan het begin van de Grote Kruisweg. Zoals altijd. 
Hij zegt: 'Maar opgestaan!'
Amen, denk ik. En ga verder. Het is relatief rustig, als ik het plein oploop. De zon schijnt in de kapellen links, en ik denk: 'straks...' 
Als ik terugkom, later, is de zon opgeschoven, en liggen de kapellen van Bernadette en haar buurman in de schaduw. 
Stel nóóít uit... ;-)


Ik heb geluk: de Grot is toegankelijk, (er is geen dienst gaande) en ik kan in alle rust - nu ja, rust... straks komen de motoren!-  de enveloppen en de kaarten aanstrijken aan de Grot.
De mensen lopen wel om me heen... 

                                    en dan is het weer haasten.  
Ik loop nog even naar de kranen, om alvast Lourdeswater te tappen voor bij het eten straks. 
Mensen zijn druk bezig, maar ze helpen elkaar ook. Lourdes haalt vaak het beste in mensen boven. 
...
Met flink doorstappen kwam ik op tijd voor de grootse entree van de Maria-brigade. ;-) 
(De journalist, Niels Roelen, kwam al op de proppen met de Bernadette-brigade ;-) )
Ze werden opgewacht door veel van de Nederlanders die er al zijn... De jongelui uit het tentenkamp zijn er, en veel oudgedienden. 
Ook de Nederlandse Defensie attaché in Parijs, Kolonel Sander Luijten, is overgekomen, want 'als de minister komt, moet hij er toch zijn om haar te begroeten!' Een erg aardige man. Hij gaat vrolijk op de foto met zijn oude bekende Nelleke, en als zij een foto van ons wil maken, gaat hij flink door de knieën, omdat ik zoveel kleiner ben. Net dán komen de motoren aan!!! 
 

De 40 motoren en hun berijders werden voorafgegaan door een auto van de Franse politie, en een andere sloot de vrolijk toeterende processie af, die werd opgewacht door een handenklappende erewacht vanuit het Tentenkamp, boven op de berg. 
Het lukt nog niet om het filmpje hier af te laten draaien... Maar misschien als je op het plaatje hieronder klikt... 

De motorrijders zijn voor het grootste deel ondergebracht in St. Georges, dat aanpalend is aan hotel Peyramale, waar Ton en ik het grootste deel van de bedevaarten hebben doorgebracht. De motards brengen hun bagage binnen, en komen dan terug, sommigen komen even terug naar de brug bij Les Rosiers, waar we hen hebben ingehaald, voor een knuffel en een complimentje, anderen brengen meteen de motor naar de stalling. 
Het is goed ze weer te zien. Sommigen volgen we op Facebook, anderen zie je maar een keer per jaar. :-)


Via aparte bussen waren er jongeren van de OCTKMAR en het ROC in Harderwijk aangevoerd. 
Ook zouden er drie studenten aan het KIM (in den Helder) meegaan, maar die laatsten hebben zich vlak voor de bedevaart afgemeld, dus ze hebben iets geweldigs gemist, jammer voor hen. 
De jongelui verbleven in het tentenkamp en hadden het vanaf die avond zwaar, want zodra het begon te regenen, werd het daarboven een grote modderpoel. Maar dat maakte niet uit. Een van hen zei later: Het is gewoon een luxe bivak! :-) 
Ze getuigden van een geweldige positieve instelling. Een fantastische club mensen! 

....................
Om half zeven wordt het diner geserveerd, en direct daarna ben ik naar de Grot gegaan met mijn correspondentie. 
Daar heb ik een paar uur voor de geadresseerden gebeden. Toen ik uit het hotel wegging was het nog lekker weer, een graad of 22 Celsius, maar tegen half negen werd het behoorlijk koud. Daar was ik niet echt op gekleed. Om tien voor negen begon het te regenen, eerst zachtjes, daarna harder. 
Ik stopte met het vullen van de enveloppen. Dat kon later ook nog wel. Die nattigheid kon ik er niet bij hebben!!! 

Onderweg naar het hotel kwam ik verschillende vliegtuiggasten tegen, die inmiddels aangekomen waren. Ze waren niet blij!
Het toestel was iets later dan 17.00 u vertrokken, en was om 19.30 met een flinke klap geland. Een stagiair had de landing uitgevoerd, en het was zijn eerste. Ja, je moet ergens beginnen... Maar de schrik zat er flink in. :-( 

Bovendien bleek de door de directie bestelde warme maaltijd te bestaan uit 2 grof bruine boterhammen met een plak kaas ertussen. (Volgens anderen was het roggebrood.) Een maatschappij om niet meer mee in zee te gaan. In elk geval niet de lucht, vonden ze. 

Toen ik in het hotel aankwam, waren de vliegende pelgrims ook aangekomen. Ik werd verrast door de natte voorzitter van de bedevaart, die me een doosje postzegels bracht. Hij spaart ook, maar weer andere zegels. De lieverd! Er werd even gegrinnikt, toen ik hem enthousiast bedankte. Gelukkig kan zijn echtgenote daar wel tegen. ;-) 

Mijn kamergenote had voor het probleem gestaan a) welke kamer ze zou betrekken (niet bekend) en b) toen dat dan eindelijk uitgezocht was, waar de sleutel was. Hm. Bij mij, denk ik. :-( 
Hoewel, ik dacht toch echt dat ik die op het sleutelrek had gehangen, hoor! (Als ik mij goed herinner, heb ik die daarna van het sleutelrek gehaald. Hoe dan ook, we liepen elkaar wat heen en weer achterna en mis.)
Gelukkig had iemand van het hotel wel een loper, zodat zij er in kon. Ze was tevreden met het overgebleven bed, en we konden goed met elkaar overweg... 
Omdat er in de hotels voor hen geen maaltijd was besteld (immers: die zou in het vliegtuig geserveerd worden) konden de verschillende keukens niet inspringen op de plotselinge vraag. De mensen werden naar de stad gestuurd, in de hoop dat ze daar iets konden bestellen. Natuurlijk wilden de meesten ook even langs de Grot, die avond. Ondanks de regen. 
Die hield niet op, en werd alleen maar overvloediger. 
Ik zat intussen op de kamer de resterende kaarten in de enveloppen te vouwen, en ik maakte een begin met het vouwen, scheuren en plakken van de Franse postzegels, die ik intussen bij de receptie had gekregen. 
Nelleke, de schat, die al in Lourdes was, had ze voor mij bij het postkantoor had gehaald, en ze had ze bij de receptie afgegeven. :-) 

Een paar enveloppen later kwam mijn kamergenote C. binnen, en we begonnen in alle goedmoedige welwillendheid de schaarse bergruimte te verdelen. (Schaars voor twee beter gevulde dames, die elk zo hun eigen behoeftes hadden.) Zij wilde wel uit haar koffer leven. We deden iets met kussens, dekens etc. En maakten ons op om naar bed te gaan. C. wilde nog wel een half uurtje een spelletje doen, en ik probeerde mijn aantekeningen van de dag aan te vullen...

Een half uurtje deden we een poging te slapen.  

Een goed gebed! 

Vrijdag 17 mei 2019. 

We moesten heel vroeg op, want om 6.50 uur werd van ons verwacht dat we, zelfs zonder koffie, klaar stonden om te 7.00 u afgemarcheerd te worden.  Droog was het niet, koud wel. Dus de meesten van ons hadden zo'n heel dunne plastic poncho over de gewone regenkleding en de uniformen aangetrokken. Enkele diehards gingen voor het hoogtepunt van hun pelgrimage hardnekkig in het uniform gekleed, ook al werd hun bezorgd gevraagd of ze echt drie dagen als een spons wilden rondlopen in een uniform dat steeds zwaarder werd. :-( 
Hm. Tja. Dan moet je het zelf maar weten. 

Om 7 uur trad de muzikale begeleiding van de Regimentsfanfare 'Garde Grenadiers en Jagers aan. Ze spelen erg mooi, zelfs als het regent. Ze marcheren ook behoorlijk snel, en gaan mét de vlaggenwacht voorop. Vlaggenwacht, want zowel de Nederlandse vlag, als die van de AMI worden meegedragen. Met frisse moed probeer ik met mijn rollatorretje het gebeuren bij te benen. Want ja, 65+, en iets minder mobiel... :-( 
Hier is de voorhoede. 
Op het terrein voor de Grot staan we onder de boompjes stil, maar al relatief snel mogen we de afgescheiden ruimte betreden. 
Ik kom vooraan terecht, (vanwege de rollator) en dat is natuurlijk prettig. De bank ís echter al nat. Een vriendin vist een grote boodschappentas uit haar zak, zodat zij droog kan zitten. Slim! 
De boekjes met de liturgie worden uitgedeeld door de aalmoezeniers, en ik probeer de dienst te volgen door het mijne onder de plastic poncho te houden, die ik strak trek, in de hoop dat ik de tekst kan blijven zien. Dat werkt min of meer. Klik voor de liturgie hier. 

Niet alleen de Grenadiers en de Jagers proberen ons moreel hoog te houden, er is ook een zangeres. Johannette Zomer  
Zij zingt vanuit de droge linker grot. Verder lezen verschillende pelgrims delen uit de bijbel. 
Zoveel mogelijk blijft iedereen tot aan de Eucharistie weg van het altaar, want door een (recente?) scheur in de rots erboven, is er een waar regengordijn te zien, net op die plek. 

De militaire vicaris- generaal, (dat is de hoogste in rang na de legerbisschop), Mgr. Woolderink, (dit jaar in juni 40 jaar priester), roept ons op om niet bang te zijn. 
Want met die zin begint in het Evangelie de ontmoeting tussen Jezus en de mensen meestal. 
(foto: Hans Wiggers) 
Verder zei hij heel zinnige dingen, o.a. over  “poten in de modder” (want hij was al bij het tentenkamp geweest, en wist er dus alles van), maar door de regen kon ik al die parelen van wijsheid niet meer opschrijven, en hij wilde de preek niet aan me geven, omdat hij vaak speelt met de tekst, en dus wel eens iets anders zegt, dan hij had opgesteld. 
In elk geval eindigt hij weer met: 'Wees niet bang!' 

Intussen zijn we allemaal natter dan nat. Zelfs mijn regenhoedje, dat me tot nu toe nooit in de steek had gelaten, blijkt niet wolkbreukbestendig! Mijn poncho ook niet. Het maakt niet meer uit. 
(Ton Corven dacht dat hij op afstand onder een boompje droger kon blijven... echt niet!)
(foto Erwin Berkers) 

We vieren samen de Eucharistie, en gaan met de zegen precies om half acht het terrein af, achter Vlaggenwacht en Muziek aan. 
Ramon wijst de muzikanten de juiste weg. ;-) 

Zo worden we weer netjes thuis gebracht. Zorgzame zielen tillen mijn rollator de trappen op, en hijsen mij er achteraan. Binnen doe ik mijn poncho uit, en ik deponeer die op de flinke hoop die er al ligt. Ramon zal later zorgen dat de plastic berg netjes wordt afgevoerd. :-) 
En nu koffie!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Drie grote koppen heb ik nodig om me weer mens te voelen. 

Onze hotelleider is aalmoezenier Geert van Valen. Met gevoel voor humor en een Stentor-stem weet hij zijn mededelingen over het voetlicht te brengen. (Sommige mensen schrikken er aanvankelijk telkens van. Dus nu tikt hij ze op de schouder voordat hij diep ademhaalt!!!) 

Om tien uur staat de Kruisweg op het programma. Dat is ook een van de meest wezenlijke elementen van de bedevaart. In verband met het slechte weer is er besloten dat degenen die slecht ter been worden verwezen naar hotel Les Rosiers, waar in een niet al te ruim zaaltje de Kruisweg binnen zal worden gevolgd. Maar veel ruimte is daar niet, (zo wordt nadrukkelijk vermeld) dus iedereen die ook maar een beetje recht van lijf en leden is, wordt geacht de Grote Kruisweg te volgen, die genoemd wordt naar de Espélugues, de berg boven de Grot, waarover deze Kruisweg zich met zijn meer dan menshoge beelden slingert. Om 10 uur zal men vertrekken. 

Tja, het een trekt me niet aan, het ander kan ik met die regen niet aan. 
Ik hoop dat er nog een droge avond zal volgen, zodat ik de Espélugues dan wél kan beklimmen. Want dat is toch heel speciaal. 
Maar nu denk ik er over toch maar naar de Witte Kruisweg te gaan. Eigenwijs als ik ben. 
Eventueel kunnen mensen zich aansluiten, als het hen niet te ver is, en ze dat steile van de Grote Kruisweg niet zien zitten. 
Ik bespreek het even met de aalmoezenier, deze geeft me 5 extra boekjes, (tegenwoordig zijn de liturgieën voor alle activiteiten voortreffelijk in orde, complimenten) en beslist dat ik dan maar om 10.15 moet vertrekken, dan lopen 'de stromen' niet door elkaar. 
Prima. Ik wacht het wel af. :-) En zo marcheren de gelovigen af. Vrij vroeg, uiteindelijk blijken ze al net voor tien uur te lopen bij de engel, die aan het begin van de steile weg omhoog wijst naar het ongeveer 6 m. grote Kruisbeeld, dat je overal kunt zien. 

Men geeft gehoor aan die uitnodiging, en loopt samen heel de kruisweg tot en met het open graf. 
De GV heeft weer een mooi boekje gemaakt. 


Tien minuten later komen twee heren hotel Peyramale binnen, die hadden begrepen dat ze van hieruit zouden worden begeleid naar Les Rosiers. Ze zijn wat aan de late kant, en hebben geen zin om zich naar Les Rosiers te haasten. 
Aangezien het nu vrijwel droog is, vinden ze de gedachte om de 'ziekenkruisweg' te lopen, ook wel aantrekkelijk. 
Ik vraag hen een deel van de lezingen op zich te nemen. (L1 en L2) Er blijken nog een paar dames te wachten tot ik vertrek. Ze sluiten zich bij ons aan, en zo gaan we als kleine groep langs de prairie naar de kruisweg. Aan de overkant staat het voor de Grot zwart van de mensen. Er is een dienst gaande van een van de grote afvaardigingen. Italianen, wellicht. 

Witte Kruisweg. 
Sinds vorig jaar is de opstelling zo, dat de start van de Kruisweg van Maria de Faykod vlak bij de brug over de Gave is, en dat na de laatste statie het pad daar ook weer op uit komt. 
Ik gebruik de voorgestelde teksten, maar begin telkens met een beschrijving van de beelden, en met name met de dynamiek van de horizontale, verticale, en andere - ronde - elementen.  
Ook de dames lezen om de beurt de laatste teksten. (L3) waarna ik een en ander soms met een enkel woord verbind. 
Zo kunnen we voort. Het is een intiem gebeuren op deze manier, naar goede gewoonte hier werd die afgesloten met een persoonlijke zegen. 

In het tentenkamp, dat de directe buur is van de Grote Kruisweg, 

begint om 12 uur een (kort) concert van de Grenadiers en Jagers, 

gevolgd door een presentatie van de AMI. 
 
Onze admiraal Borsboom, hier met de AMI-vlag, is daar voorzitter van. 
Er is een stevige vertegenwoordiging van Nederland in deze vereniging, waaronder Lourdesgangers Fred van Iersel, Ferry Thanhauser, Nelleke Swinkels en Frank Marcus. 

Wijzelf eten om 1 uur, zodat iedereen theoretisch de tijd heeft om van alles mee te maken. 
Maar het tentenkamp was toch vooral voor de jongeren bedoeld. (En voor iedereen die bij de AMI betrokken is.)

Vanwege het weer is 's morgens ook al besloten dat de excursie naar het Cirque de Gavarnie, een interessant keteldal, niet doorgaat. Daarboven is het nog steeds erg mistig. Hier beneden wordt het weer steeds beter! We hebben dus allemaal de middag vrij, al is er ook een bijeenkomst bij het Monument voor de Doden. Aangezien het oorspronkelijke monument theoretisch voor onderhoud is afgesloten, (niemand zag er enige bouwactiviteit,) gebeurt dat bij het plein waar Charles de Gaulle wordt geëerd. Tegenover de Hallen. We zagen de vele vlaggen al toen wij gisteren er met de bus langs kwamen. De ervaring leert dat de aanwezigheid van niet-opperofficieren minder op prijs gesteld wordt, dus ik heb helemaal vrij. 
(Degenen die er wel waren, bleken ook niet het gevoel te hebben dat hun discipline gerespecteerd werd.)
Anderen gaan naar Petit-Lourdes, (het plaatselijke 'Madurodam') of naar de beeldenfabriek, maar voor mij wordt het dus weer scheuren, vouwen en plakken!!! Een paar honderd keer... Voor de gezelligheid doe ik dat maar beneden in de hal, waar ik mijn wattenschijfjes op een nat schoteltje leg, zo doende mijn postzegels nat, maar niet té nat makend... zonder dat ik hoef te likken. Het lijkt te lukken. 
Van sommige brieven denk ik dat ze maar ter plekke moet overhandigen, dat kan wel, en dan moet ik toch nog een páár postzegels bij kopen, aan de receptie. Ik zie dat er ook groene postzegels zijn, niet alleen rode en paarse, maar ik heb haast, dat kan ik altijd later nog vragen. <niet dus> 
Nu komt de grootste uitdaging: de tocht naar het postkantoor. Ik durf het niet aan om de brieven in de populaire bus bij de Oude Brug te doen. Het kàn wel, maar... hm. Het postkantoor lijkt me beter. Dan gaan ze misschien nog net mee. 
Maar het is ver en hoog. 
Slikken dus. 
Een - voor mij - geforceerde mars tegen de berg op (een andere berg, dit keer - die waar het kasteel op ligt, aan de andere kant van het water) brengt mij in het centrum van de stad Lourdes. De verkeerslichten zitten tegen, en die zijn ook héél erg ruim afgesteld. 
Wachten, en wachten, en wachten. 
Een van de lichten valt op, daar moet ik straks nog eens naar kijken, maar nu is het haasten in de hoop dat het postkantoor nog nét open zal zijn. 
Helaas. Nèt niet meer. Er zijn nog wel mensen binnen, maar de metalen afscheidingen binnen zijn al neergelaten. 
Dan wordt het toch maar de brievenbus aan de buitenkant van het postkantoor. Met een zucht van verlichting laat ik na een paar minuten de brieven in de bus voor 'overig' glijden. Het is weer een beetje vochtig, maar ik krijg het er wel netjes in. (Dinsdag zullen ze in Nederland al bij sommige mensen in de brievenbus vallen.)
Nu is het nog steeds tijd om me te haasten, want ik heb nog maar 22 minuten om terug te gaan naar het hotel. Toch wacht ik een minuutje om een foto te nemen van het genoemde verkeerslicht. ;-) 
Speciaal voor gehandicapten. ;-D
Deze vind ik dus wel èrg grappig! 

Op de heenweg deed mijn heup al een beetje moeilijk, nu doet die dat extra. Vervelend! 
Zo kom ik als een halve invalide bij het hotel aan. (Zou dat door mijn belangstelling voor dat verkeerslicht komen???) 
Natuurlijk pakken direct mensen de rollator aan, om die in de hal te zetten, en ze sjorren meine Wenigkeit ook liefdevol naar binnen. Echt, de mensen zijn hier zó aardig! 
Een tikje laat schuif ik aan. Mijn Lourdeswater staat nog op tafel. Sommige tafelgenoten willen er wel graag een glas van. :-) 

Lekker: eten, en giebelen met de tafeldames. Zelden heb ik zo gelachen om zo weinig. ;-D 

Vanavond is de officiële opening van de Internationale Militaire Bedevaart. 
Op zijn Frans: PMI. (Pèlerinage Militaire International)
Voor de Fransen is het de 61^ste, voor ons Nederlanders de 60^ste. Wij waren er dus als de kippen bij, destijds!!! 
Aan alle kanten marcheert men vroegtijdig naar de ondergrondse kerk, de Pius X.
Een van de dames die als vrijwillige rolstoelduwster is meegereisd, Carmen Arts, heeft mijn trekkende been opgemerkt, en vraagt of ik eventueel gebruik zou willen maken van een rolstoel. Ze heeft geïnformeerd, en er is er een die daarvoor gebruikt kan worden. 
Ik aarzel even, want eigenlijk had ik met de gedachte gespeeld om te spijbelen, maar ik ben wel mee met de militaire bedevaart, en dat is een voorrecht. En de post is geen excuus meer. Dus: ja graag! 
En zo gaan we op pad, met een dekentje om op te zitten, en om later eventueel om mij heen te slaan, met een regenjas in de aanslag, en met goede moed. Omdat we wat aan het tutten zijn met de rolstoel, mijn rijdster wil zich even vertrouwd maken met dit type stoel, verliezen we de andere rolstoelers uit het oog. 
 
Maar als we in de Pius X aankomen, die al aardig vol begint te lopen, zoals we van bovenaf kunnen waarnemen, ziet aalmoezenier Van Valen ons.

Hij bezorgt ons in het rolstoelvak een goede plaats. 
Een Fransman van de HNDA begint aan mij te sjorren. Ik ken dat. Met Ton heb ik me daar ook vaak tegen verzet. 
Carmen, mijn duwmaatje, sputtert dan ook, maar Geert, de aalmoezenier legt haar uit dat dít zijn werk is, waar hij eer in stelt. 
Laat hem zijn gang maar gaan! En dat doen we dan ook - weer een stukje wijzer. 
In afwachting van het gebeuren hebben we heel wat tijd voor rustige gesprekken. 
Soms creëert de Heer daar zo Zijn momenten voor. :-) 

Toen begon het audio-geweld. Vaandels en muziekkorpsen, weinig spectaculair, maar wel goed op elkaar inspelend. We zitten achter de mensen van Bronbeek, en moeten het vooral doen met de beelden op de schermen. 
Maar dat geldt voor heel veel mensen. Deze ruimte is giga-groot.  Dat wordt dan zoiets. 
Er zijn vrij wat schermen...
Om 21u41 (op mijn horloge) verklaarde de Franse legerbisschop, M. de Romanet, de PMI voor geopend. Dat ging nogal snel, zodat ik het net niet kon filmen. Eerst in het Frans, daarna in het Engels, en tot slot werd de boodschap in het Duits herhaald. De Duitse legerbisschop mocht de Bedevaartskaars aansteken. 
Dit was het ererondje van en voor de oorlogsgehandicapten. 

Daarna was er nog meer muziek, en uiteindelijk de aftocht van de vaandelwachten. 
De Canadezen steken de Ieren naar de kroon. 
Nederland zwaait om 22u18 af. 
 
Drie minuten later wenst de bisschop ons allen welterusten en een mooie bedevaart. Dat was het dan. 
Niets van de vroegere spectaculaire (en nog luidere muzikale) festiviteiten. 
We dronken nog wat in het hotel. Dat was heel gezellig. :-) Verder ontsponnen zich nog enkele gesprekken hier en daar. 
Dat gaat hier altijd door. :-) Eigenlijk had ik nog gepland om water te halen, maar dat moest ik maar laten. Het werd toch al laat genoeg. 
Tegen 12 uur ging ik naar boven. Mijn kamergenote was er al. Om half een gingen we doen alsof we sliepen...
Buiten begon het feest net... ;-) 

Wondertjes gebeuren overal.

Zaterdag 18 mei 2019. Slapen was nog steeds een uitdaging, want ik had koude rillingen, en dat voelde ziek. Ondanks alle vitamine C. Tja, al die knuffels zijn hartverwarmend, maar mijn conditie is daar kennelijk nog niet geheel tegen bestand. 
Om vijf uur werd ik wakker, dus ik was heel erg suf. Weer inslapen was geen optie, dat zou stress en hoofdpijn opleveren, dus het werd bidden... met slaperige tussenpozen. Het lukte niet echt om mijn hoofdstukje NT te lezen. Ik vond het op dat moment niet zo erg interessant, het ging over Paulus die een enkeltje Rome krijgt op staatskosten. Dankzij Agrippa en Berenice. 
Ik las het in arren moede maar in het Engels, toen het Grieks niet lukte. Wel interessant was dat Lucas hier de bekering van Paulus op weg naar Damascus al voor de derde keer verhaalt. God zit daar achter, wil hij op doe manier laten weten...

Half acht: Koffie, koffie, koffie! Voor mij is het à la Marie Antoinette, want gistproducten gaan er bij mij niet goed in.  
Tegenwoordig - de hotels in Lourdes worden steeds luxer - ligt er cake. Vorig jaar een per dag, dit jaar zelfs twee!

Bij het opstellen voor het naar de kerk gaan om half 9, gebeurde er een opeenstapeling van misverstanden. Terwijl ik een vriendin, die geen meter vooruit kwam, aanbood haar in een rolstoel te rijden en de rollator achter te laten, greep iemand anders het initiatief en zette mij in een rolstoel, terwijl weer iemand anders mijn rollator terugzette in het hotel. 
Dat was wel humor dus, al stegen er al kreten op als: 'dit is tegen de regels, en daar gaat misschien iemand moeilijk over doen.' 
Nee, ik mankeer (bijna) niets. Goddelijke gein, waarschijnlijk. 
 
De kerkdienst in de Jozefkapel zou om negen uur beginnen denk ik. Onderweg kreeg degene die mij duwde kramp in beide benen, dus we wisselden van plaats. Dat ging goed tot 50 meter voor de kapel. 
Toen wilde zij weer uit stappen, want het zou bijna over zijn, en het was heel gênant. ;-)
Tilly had foto's gemaakt van de Jagers en de Grenadiers, en had een mooi spel van licht en schaduw vastgelegd.

Maar zo kwam ik als remplaçant van Ton de kerk in, en zat ik in het voorgestoelte der rolstoelers. Een geintje van God? 
Ik houd mijn hart wel een beetje vast, voor wat er boven mijn hoofd kan hangen. Ben benieuwd.
 

Hoe dan ook, Hij is er bij. Het is nog vroeg, en er zijn allerlei voorbereidingen gaande. Mensen maken nog een paar foto's, een bankje moet een centimeter verder, ik kijk even in de kerkelijke keuken, nu ja. Van alles. 
Het was een mooie dienst. Volgens mijn kamergenote ging de preek over liefde ontvangen en zonneschijn doorgeven. De vicaris preekte heel bewogen, ook letterlijk, maar wilde mij later zijn aantekeningen niet geven. 
Dus je moet het hier mee doen. Dat zelfde geldt voor zijn woorden van gisteren. 
 
Het was een mis met acht man op het altaar, waarvan vier -gewijde- heren. Dan is een heel jonge priester van groter gewicht dan de forse HKA, die diaken is. Zo gaat dat in de kerk. Het liturgisch spel werd met ernst gespeeld, en zo genoot ik van de ecclesia elegans, zij het niet zonder kleine grinnikjes. Maar wel met waardering. 
De minister van Defensie, Ank Bijleveld-Schouten – die na de Ministerraad vrijdagmiddag was ingevlogen om 24 uur bij ons te zijn - las de epistellezing uit de bijbel, en dat deed ze goed. (Ze blijkt heel betrokken bij allerlei vormen van Geestelijke Bijstand in de Militaire dienst!)  

Het was een bijzondere dienst omdat een van onze reisgenoten het vormsel zou ontvangen. De vicaris-generaal doet dat allemaal erg prettig.
Het koper kwin- of kwartet speelde gloedvol, de zangeres Johannette Zomer die vrijdag ook bij de Grot had gezongen, kwam daar net niet bovenuit, maar zong ook in de hoge tonen mooi. 
Voor de zegen kwam de vlaggenwacht naar voren, draaide zachtjes stampvoetend, en hield halt. 
Na het eind van de dienst werd het Wilhelmus gezongen en gespeeld, waarbij de vlag netjes neeg. Met vier en vijf mei vers in het geheugen gaven we zonder een woord te zeggen onze ervaringen van vroeger door een aan nieuwe generatie.
De vlaggenwacht ging weer naar boven, en wachtte daar de officianten op. Keurig! 

Na de dienst was het nog steeds droog en wisselend bewolkt en zonnig. 

We werden afgemarcheerd naar het grote plein voor de kerken, want daar moesten we op de foto. 
Weer werden we geconfronteerd met een hoop on-nodige misverstanden. Of miss-verstanden. 
Wie er wel en wie er niet op welke foto moest en mocht. Nu ja, dat soort dingen, de assistente van de fotograaf deed nogal moeilijk. 

Honds is het, nu ja, die kunnen er bij gaan liggen...
De tijd was krap. De minister gaf er kordaat blijk van dat ze al die foto's op een gegeven moment wel welletjes vond. Nu ja, één of twee nog, want je kunt niet discrimineren. Een prima mens dus, in deze baan. 

Nog steeds was het overwegend zonnig, met hier en daar een spatje. Traditioneel is er een receptie na de fotosessie. 
We werden er heen gemarcheerd. Mijn engelen verzorgden weer mijn 'transport'. Toch wel een beetje bizar. Ik voelde me er niet zo makkelijk bij, al neem ik aan dat ZijDaarBoven er de hand in had. 

De receptie is in het gebouw direct over de brug, het Accueil, waar de gehandicapten en zieken ondergebracht zijn.   
Er zijn op de vijfde verdieping een paar ruimten voor recepties en vergaderingen, die worden verhuurd, en dat geeft weer inkomsten. 
Daarvan kun je het gebouw onderhouden en zelfs.... twee liften aan de buitenkant aanbrengen. Spannend!

We moesten in de rij staan, want er gingen maar 8 mensen tegelijk in, en na een tijdje viel de tweede lift uit. Maar er was genoeg te zien. 
De voorlopers namen de andere ingang, en rolden rustig de vlag op, of hadden nog een boel te toeteren. ;-) Ook liep er iemand rond met een tamme adelaar (?) - ik heb 'm zelf niet gezien, dus ik heb de foto van Tilly geleend. 

Er is vast een verhaal bij, dat komt nog wel. Als iemand het me kan vertellen. Ik ben een uniformobeet, dus ik kan zo niet determineren waar man en vogel vandaan komen. Je zou zo zeggen dat het de Amerikaanse nationale vogel is, en dus... 

Binnen lag allerlei spul van de bezigheidstherapie. Of zo. Wel kleurig! :-)

De receptie begon met koffie en wijn, en ie-der-een was er. Dit zijn de aardige mensen van de Nederlande Bedevaarten die zorgen voor de rolstoelen, het vervoer en het onderhoud ervan, en ook weer het terughalen. 
Gouden mensen, Phil en Twan, Stokbroeks... Ze zijn heel betrokken. 
Maar goed, het was gezellig, en er werd gepraat, gekeken in de jubileumseditie van het boek over de Militaire Lourdes-Bedevaart, en er werd veel heen en weer gelopen. 

Na de koffie met koek, of wijn met nootjes voor wie dat liever wilde, waren er de bekende toespraken over en weer, (onze voorzitter doet dat met verve en humor) enkele zwarte engelen werden uitgedeeld aan mensen met zéér blanke zielen, er werd afscheid genomen van twee waardevolle aalmoezeniers die met FLO moesten, (Tim van Kesteren en Gert Jan Jorissen) waarna men werd uitgenodigd zich beschaafd op het buffet te storten. 
Dat was wel in twee gedeelten opgesteld, maar die waren identiek. (Dit is maar een deel, hoor.) Buiten was het droog genoeg voor het muziekkorps om te spelen, en velen genoten van de muziek en het uitzicht. Wel heel bijzonder! 

Er waren ook jarigen, waaronder fotografe Claire Felicie - en toen deze de voorzitter meetrok in een vlotte dans, was een leuke jongen zo attent de minister, die juist buiten stond te genieten, eveneens te vragen. Ook dansen kan ze goed, maar na een maat of twintig bedankte ze haar danspartner, en ging ze weer netwerken. ;-) 
Er stond toch nog wel een frisse wind, daar op de vijfde verdieping, maar je hebt er een mooi uitzicht! 

En passant heb ik voor een klein aantal dierbare afwezigen een heleboel handtekeningen verzameld, waardoor ik ook weer met veel mensen even een aardig contact had. Op een gegeven moment was de koek bijna op - vruchtentaartjes als toetje, meen ik, ik heb ze niet geproefd. 
Maar de rolstoel waarmee ik gekomen was, stond er niet meer. Weer een dingetje dus. Het werd geregeld dat we met een andere rolstoel van dezelfde instantie die deze had uitgegeven, konden vertrekken. 
Overal zijn veel aardige mensen hier. En als ze het niet lijken te wezen, weten ze gewoon niet hoe ze daar blijk van moeten geven. 

Nadat we terug waren in het hotel, heb ik een ander jasje aangetrokken. en mijn waterflessen meegenomen. Een deel althans. 
Het ging niet allemaal mee. De rollator kan minder vervoeren dan een rolstoel. :-) 
Onderweg kwam ik nog allerlei bands tegen, want op zaterdagmiddag wordt er overal in het centrum muziek gemaakt. 
Er zijn heel veel muziekkorpsen mee, dus er was veel te zien en te horen. (Deze foto is van Hans Wiggers. Je zíét ze swingen!!!)

Het was niet héél erg druk bij de tappunten. 
Ik heb zo'n 22 liter geput, en ik ben er mee langs de Grot gelopen, zodat ze opgeladen werden. 
Daarna liep ik verder naar de volgende brug. 

Grappig genoeg zag ik daaraan allerlei slotjes en rozenkransen. Een tijdje geleden was het een rage om samen een slotje, of twee slotjes aan een brug vast te maken, en dan de sleuteltjes in het water te gooien. Zolang je slotje daar zou hangen, zou je relatie in stand blijven. Was het verhaal. 
Maar dat leverde veel overlast voor allerlei overheden, en vervuiling door metaal. Hier zie je maar af en toe een slotje, en vooral veel rozenkransen. Aanpassing aan de plek en de omstandigheden. Mensen zullen hopen dat ze terug kunnen komen. :-)
 
Voor de kinderen en kleinkinderen, en andere dierbaren heb ik aardig wat geld geofferd voor kaarsen. 

Die hadden moeite om aan te blijven met die sterke wind. De fraaie brandhokken waren ook al overvol. 
Maar ik vond - hoe tijdelijk ook - een plekje voor de kaarsen voor de geliefden. 

Er was een sportfestijn bezig op de prairie, dat werd - helaas - zwaar beveiligd. Helaas, omdat het niet nodig zou moeten zijn. 

Het centrum was wel te vinden, maar ik kwam er niet erg goed achter wie nu wie en waar was. 

Er werd hard gelopen, en met mensen in rolstoelen gezeuld over een lastig parcours, men moest zich tig keer opdrukken, en dat werd streng gecontroleerd door de Fransen, (aalmoezenier Vlaar deed heel sportief met elke groep van ons mee, dat werd hem zeer in dank afgenomen!) en zelfs moest iemand op de een of andere manier dienen als contragewicht voor een zware baal, waarbij ze - zo te zien- om de beurt de lucht in schoten. Ik snapte de regels niet, maar het leverde veel hilariteit op. 
Ik geloof dat Nederland het niet gek heeft gedaan!!! 

Met de zwaar beladen rollator was ik niet erg wendbaar op het gras, en over de paden mocht ik niet, want er werd hardgelopen. 
Dus ik nam na wat dwalen de gelegenheid waar om wat foto's van de Witte Kruisweg in deze setting te nemen. 
Gisteren lukte dat niet, omdat ik al mijn aandacht bij het gebeuren had. 
De wolkenformaties namen weer dreigende vormen aan!!!

Via foto Viron ging ik terug - daar zag ik dat mijn haar er dank zij de regenbuien werkelijk afgrijselijk uitzag, ook al had ik van tevoren zo mijn best gedaan - dus ging ik zonder foto's  naar het hotel, waar twee van de blauwe baretten-dragers mij en mijn rollator naar de hal geleidden, en een stoere bink droeg de tas met 22 liter water naar mijn kamer. Het zijn echt gouden kerels! :-) 

Om 18.30 dineerden we. Er was weer een uitwisseling met hotelgasten. 
Bij ons aten Frank en Ineke Marcus mee, Tom van  Vilsteren - de HKA - en Kolonel Sander Luijten. Aangezien aalmoezenier Frans Steiger ook zijn 52ste verjaardag te vieren had, en tijdens de receptie nauwelijks in het spotlicht was geweest, (de band had het 'Lang zullen ze leven' voor alle jarigen gespeeld, en hij hield zich erg op de achtergrond) werd hij nu (nog eens) toegezongen. 
Toen de disgenoten al waren opgestaan om zich klaar te maken voor de lichtprocessie, hadden onze gasten nog even een werkoverleg. Daarop 'betrapt', wilden ze ook poseren voor een 'echte' foto. ;-) 


Na het eten moest de vrome vergadering om kwart voor acht klaar staan teneinde in aanmerking te komen voor de dit jaar echt goed georganiseerde lichtprocessie, die werd begeleid door heuse procesbegeleiders, ja, ja! 
Ramon stond er een en ander te regelen...
Mij leek het, omdat het al weer regende, een goed idee om binnen te blijven. Ik val echt om. 
En zo heb ik de avond doorgebracht met het herkauwen voor je van de gebeurtenissen. 
Nederlandse jongeren dragen vanavond - samen met Amerikaanse en Canadese militairen - de schrijn met het (Led)verlichte Mariabeeld die vooropgaat. Dat is nogal een zwaar gewicht, dus de heren wisselen elkaar telkens af. 
Een van de jongens vertelde dat later. Dat het een enorme eer was, drong langzaam tot hem door. 
Een paar fotootjes van Ria en Tilly... 

Ik had graag acte de présence geven, maar al tikkend val ik ook al steeds in slaap. Het is half elf inmiddels. 

Misschien moet ik nog even langs een hotel, om iemand iets te geven. Morgen is zo rommelig... 
Dat deed ik. Het was nog erg gezellig in het centrum. Veel mensen waren nog op de been. Een vlaggenwacht bracht het hun toevertrouwde pand terug langs de Oude Brug. De Zwitsers, met hun witte baretten, maakten daar de blits. Er werd met overgave muziek gemaakt... Het kóstte enige moeite om er langs te komen. ;-) 

Op de avenue du Paradis bleek een soort 'muzikale' hel losgebarsten te zijn. Een disco deed alle stenen van de kade trillen en beschadigde heel wat trilhaartjes in allerlei oren. De ingang van hotel Espagne was totaal verborgen, zodat ik eerst een glas wijn kreeg van een van de Nederlanders die daar van het lawijt stond te genieten, - dat kostte op zich al een kwartier - ((help)) en daarna wees hij me de weg naar enig beschaafder vertier. De mensen die ik zocht werden nog verwacht, en zo had ik een rustig moment met aardige mensen. ;-) 
Op die manier werd het weer laat... Ik zag het allerlaatste einde van het Songfestival in Tel-Aviv, waar de punten van de vakjury werden overruled door de telefoontjes uit heel Europa. 
Het liedje heb ik niet gezien, maar de grote blijdschap daarginds wel.  

'Dus we spreken af: volgend jaar in Amsterdam!' 
Zo ging ik om 1 uur pas naar boven. Mijn kamergenote had een heel lief prentje voor me gekocht. 

Voor je 's avonds zult gaan slapen, 
doe dan eerst die rugzak af.
Volgepakt met al die spullen
die het lot vandaag je gaf. 
Echt, je moet nu eerst gaan rusten,
morgen zie je dan wel weer.
Al die nodeloze ballast,
leg het even naast je neer.

Echt lief van haar. :-D
 
Het computertje blijkt hier na uren en uren laden nog niet de helft van de nodige power te hebben. Er mogen dan wel meer stopcontacten op de kamers te zijn, de totaal hoeveelheid stroom blijft zuinig. Ook het opladen van fototoestellen is een uitdaging. Heb een gezegende zondag morgen. 

Honds kan het bestaan zijn... schrijft onze journalist...

Zondag 19 mei 2019. Vanmorgen was ik weer wakker voor de wekker om 6.15 u ging. Tijd genoeg om te bidden, niet om te lezen. Om half acht waren we present voor het ontbijt. Ik ging daarna nog even naar boven, en wat gebeurt er? Ik kan mijn sleutel niet vinden! Alles heb ik afgezocht, nergens was die te vinden. 
Uiteindelijk heeft mevrouw Lapeyre de deur op mijn verzoek afgesloten. (Dat heb ík weer!!!)
Mijn kamergenote ging naar de Nederlands-Belgische mis, in de Kolbe kapel, die erg goed is bevallen. 
Zij mocht lector zijn, de Belgische priester had een mooie preek, hoorde ik. Onze aalmoezenier had zeer inzichtelijk gemaakt dat er voor wie niet naar de Internationale Mis in de Pius X wilde (die het geestelijk hoogtepunt van de bedevaart verondersteld wordt te wezen), een redelijk alternatief was! Niet iedereen verstaat het Frans of is het Latijn machtig...

Ik hobbelde op eigen gelegenheid naar de Pius X. 
Ik werd ingehaald door onze vlaggenwacht, zij moesten naar poort 1, maar anderen gingen de andere kant op.  Later zag ik ze afdalen naar hun eigen poort... gescheiden door hekken. ;-) 


 
Ik moest zelf naar poort 3, (er stond al een hele rij!) waar ik werd gecontroleerd, maar dit jaar niet gefouilleerd. 
Op de 80 stoelen die voor Nederland gereserveerd waren - Pays-Bas, douze points- zaten er mischien 15 mensen. Pijnlijk. Mogelijk zaten er anderen elders. Later werden die leegte aangevuld met Fransen en Oost-Europeanen. 
De Française bijna naast mij was Pelotons-commandant. Goed zo, Madame!!! Omdat ik het Franse boekje had gedownload, kon ik aardig meelezen. Mijn buurman John Jacobs, ook. Tilly en Ria achter ons, Matthieu en Erna voor ons. Dat voelde goed. 
Om 9.15 komen de vlaggen binnen, later de priesters etc. 
Ook de relikwie van Bernadette wordt binnen gedragen, bedolven onder bloemen, dat zagen we op het scherm hierboven. 

Hier passeren Amerikanen de plek waar de invaliden zitten. Ik  herken er verschillenden van. Tot voor twee jaar zaten wij daar zelf. 
Op de schermen zagen wij ook onze vlaggenwacht binnen komen. 

9 uur 41: de Heer wordt bewierookt, en een paar minuutjes later ook de gemeenschap.
De bisschoppen (er zijn er genoeg) dalen af naar het voetvolk. 
De hele dienst ademde rust uit, die vrede kon je er wel vinden. 
De organisatie was ook ongewoon goed.
 
Preek: God is Liefde, wij zijn het beeld van God, door en tot de liefde.  De tekst nodigt ons uit om lief te hebben. Je kunt liefde dus opdragen. Jezus geeft een nieuw bevel. Houd van elkaar zoals Ik van jullie hield. Dat voelt niet natuurlijk aan, maar er zijn verschillende soorten liefde. 
Er zijn dingen waar ik van houd of juist niet. Er zijn in het NT drie woorden die er ook voor gebruikt worden. Alles nodigt ons uit om lief te hebben. 
Er is 1. het plezier; 2. sentiment, dat heeft voordelen maar is ook kwetsbaar; 3. de wil. Dat heeft meer - dat vraagt om Instemming. Instemming en zelfs medewerking, bereidheid tot inzet. 
1 en 2 zijn prima, maar liefde is meer, is actie. Niet de ervaring doet er toe, maar je instemming en inzet. 
Jezus zegt: zoals Ik jullie heb bemind, moeten jullie elkaar beminnen, dus onze opdracht is: leven als Jezus, kijken naar de naaste, en je afvragen wie dat is. 
Actief omzien naar de naaste is de maat van je liefde. Ik kijk zoals Jezus naar de naaste kijkt. 
Liefde is gratis. Je neemt het initiatief. Het is practisch. "Ik had honger, en je gaf me te eten... etc. 
Een stukje Griekse filosofie: de drie gebruikte woorden voor liefde zijn: Eros, Filia en Agapè. 
Eros neemt, dat is bijv. erotiek, Filia deelt, Agape geeft. 
Eros moet gezuiverd worden, en Agape geeft gratis weg. Ook zichzelf, dus Eros en Agapa staan lijnrecht tegenover elkaar. 
Als Jezus aan Petrus vraagt in Joh 21:15 Heb je me lief?, gebruikt Hij 2 x agapè, Petrus zegt ja, en gebruikt de tweede keer filein, de derde keer fileis me?, fileo! Interessant. 
Jezus neemt je bij de hand om je te laten groeien. Hij is waarlijk God en waarlijk mens. 
Het Franse woord voor agapè is charité, Lourdes bevindt zich in die beweging van charitas, in de zorg voor de ander. 
Agapè is de gratis genade van God, die je eerst van God ontvangt. 
We kunnen er zelf geen uitdrukking aan geven in ons leven, als we het zelf niet eerst van God ontvangen hebben. 
Vanuit de ontvangen liefde kunnen we delen en geven. Laat je dan door God aanraken! 
Er is vergeving als toppunt van Liefde. Liefde kan niet zonder vergeving. 
Wij ontvangen het bevel te beminnen. We moeten Gods liefde ontvangen, en dat doen we het beste in de Eucharistie. 
Laat je door die liefde beetgrijpen. 
De bisschop besluit met het zingen van Ubi Caritas Deus ibi est. Daar waar Liefde is, daar is God. Amen. 
(Dat waren mijn aantekeningen. Op internet is de preek te vinden in het Frans, hier.) 

Dan de volgt rest van de liturgie. 
De voorbeden beëindigt Mgr. de Romanet met 'Heer in ons midden, verhoor de gebeden van Je gezin. Amen'. Mooi! 

De volgende gang van zaken is goed geregeld. Ietsje traag.
Het Communielied was Anima Christi, (Anima Christi, sanctifica me; Corpus Christi, salva me; Sanguis Christi, inebria me; Aqua lateris Christi, lava me.) waarvan de derde zin van het refrein me opviel: 1. Geest van Christus, heilig mij, 2. Lichaam van Christus, red mij, 3. Bloed van Christus, laat me van u dronken worden, 4. Water uit de zijde van Christus, was mij. 

11.10 De bisschop dankt allen die betrokken zijn bij voorbereiding en uitvoering van deze dienst. Dan volgt de oproep: Laat je liefhebben door Jezus, en ga als een ander mens de wereld in. 

Gebed 

Mgr. de Romanet leest een boodschap van de paus voor. 

Zegen 

Ite missa est. (Dat is Latijn voor: en nu wegwezen!) ;-) 

We eindigen met Te Lourdes op de Bergen, heeeeeeeeeeeel veel coupletten, met een eindeloos Ave, ave, ave Maria. (bis). 

Dat geeft de clerus de gelegenheid om ordelijk te vertrekken. Eerst verlaten de vlaggen en de reliek van Bernadette de kerk, dan priesters, bijna bisschoppen en echte bisschoppen, gevolgd door M. de Romanet.  
Wij drentelen als het onze beurt is om de kerk te verlaten in het voetspoor van Matthieu en Erna de hoofdingang uit. Dat gaat niet zonder meer. Matthieu mag die uitgang dan wel gebruiken, maar wij niet! 
Matthieu laat ons echter niet wegsturen, maar wappert met zijn credentialia, en staat wat op zijn strepen. 
Soms is het heel handig om vrienden in hoge kringen te hebben. ;-D  
Dan gaan we uiteen. 
Tilly nam nog de gelegenheid waar om de bedevaartskaars bij het (metalen) kruisbeeld te fotograferen. Met dank geleend. ;-) 

Ik haast me naar de plek waar we gisteren de receptie hadden op zoek naar mijn vest. Tevergeefs! Alles is dicht, maar onderweg zie ik Kevin nog even. Hij weet wel wie ik ben. Kevin is een Franse militair die al jaren geleden in zijn hoofd geschoten is, en die in alles afhankelijk is. Hij kan nauwelijks praten, maar de liefde uit zijn ogen is de zelfde. Een geschenk. 
Natuurlijk heb ik geen Franse kaart bij me. Dat zul je net hebben. :-(
(Die heb ik hem van huis uit gestuurd, maar toen kwam die weer retour. Het schijnt zo niet te mogen wezen. Kennelijk heb ik al die jaren kaarten gestuurd met een cijfer dat niet klopte. De 5 moet een 6 zijn. Ongetwijfeld heeft de vorige postbode ze wel in de goede brievenbus gestopt, maar trof deze kaart een muggenzifter... Maar dat is nu opgelost.)  
Onderweg zie ik nog van alles, dat de moeite van het vastleggen waard is. 
Een mooi stukje borduurwerk. 
De Zwitsers (of zouden het Noren zijn????)
En dan tegenover ons hotel The Waterloo and Rifles Band...
Er zijn er nog meer op pad. 
Sommige Monseigneurs hebben hun eigen beveiliging. ;-) 
 
Een witte vlag met rood kruis, en dan in één kwadrant de Engelse vlag. Ra... ra... 
Daar achter komt een groep die nog meer haast heeft... Ook al zo'n grote kaars. 
Je komt hier altijd ogen te kort. 
Om 12 u 37 staan de bikkels van het kamp voor onze deur. Ze hebben kennelijk hun eigen vlag mee, want de onze staat op dat moment met zilveren kroon en al bij ons in de hal. Wat zij gaan doen, ik weet het echt niet. 
Als iemand het weet, zal ik het graag aanvullen. ;-) Ze zijn wel gekleed op slecht weer. 

In ons hotel blijkt de sleutel tóch onderin mijn vrij volle tas te zitten. :-( Dan heeft Antonius verstoppertje met me gespeeld. 
Hoe dan ook, opgewekt gaan we om 13 uur eten. Er zijn veel mededelingen, dat levert nog een verrassing op. 

Iemand had gedacht dat we om 17 u zouden vertrekken, morgen. Dat was natuurlijk muziek in mijn oren! Dan is er nog zoveel mogelijk... Maar het blijkt half 3 of zo te worden.  De koffers moeten al vroeg beneden zijn. Ik zal wel zien. 
We komen dan niet echt vroeg aan, dat wordt een uitdaging voor het thuisfront, dus ik ga op zoek naar onze buschauffeurs, om nadere inlichtingen. 
Maar voordat ik onze Herman en Mieke had gevonden, werd ik onder de arm genomen door mijn persoonlijke engel, die mijn vest had gehaald bij Les Rosiers. Want onze toeverlaat, Corry, had het gevonden bij het leegruimen van de zaal waar we de receptie hadden gehad. En ze had het meegenomen. :-) 
Mijn engel gaat me aanstonds met de rolstoel brengen naar de Nederlandse afscheidsdienst. Want na de mis werd de heup telkens wat pijnlijker. Ik ben ook niet gekomen om hier beter te worden, zei de Heer. Dat was ik even vergeten. ;-) 

In de tussentijd is de afscheidsviering gaande in de Pius X. Die is nogal geanimeerd, vooral na afloop. Want diezelfde vlotte bisschop waar ik vandaag of gisteren, ik weet het niet eens meer, een gezellige babbel mee had op het plein, blijkt dansbenen te hebben, en een oude traditie weer in te voeren. 

De aanwezigen hebben er groot plezier in, maar moeten zich aanstonds zeer haasten om op tijd te zijn voor de Nederlandse dienst. 

Dus ja... om 15 u 25 moet ik klaarstaan. Ik tik even aan dit verslag, en de tijd vliegt razendsnel. Dat wordt weer rennen. De dienst is bij Cosmas en Damiaan, die de bovenburen zijn van Pater Kolbe. We blijken ruim op tijd te zijn. Heel ruim zelfs. 
                 

De eerste te zegenen souvenirs. Er kwamen er later nog veel meer bij. 

Heel langzaam stroomt het zaaltje vol. Er wordt nog gezellig bijgepraat. Pas op het laatst gaat het hard. Bronbeek.
De anderen waren bij de afscheidsviering. Om vijf voor vijf worden de musici onrustig, ze willen wel eens beginnen. 

De aalmoezeniers Frank Steiger en Thomas Kuipers hebben de dienst voorbereid. 
De liturgie vindt u hier. Verder heb ik wat aantekeningen geklad op een papiertje. 

Vijf over vier beginnen we dan. Af en toe sluipt er nog wel iemand naar binnen. ;-) 

Na een lied, een gebed en wat goede woorden, waarvan het thema was: Waarover lopen jullie zo druk te praten? was het de beurt aan een viertal jongeren die de bedevaart op hun heel eigen manier hadden meegemaakt, en daarover vertelden. Een van hen was een moslim, die toch wel veel (meer dan hij verwacht had) herkende, en kon waarderen.

Jan (links) Math(?), Sarah en John vertelden een en ander. 
Voor mij was het moeilijk te volgen, want ze spraken militaire taal. 
Ze zeiden o.a.: Niet alles is in woorden te vangen, maar ja, toch: We lieten ons kanaliseren. 
10 jaar geleden toen ik uit Uruzkan kwam - ik was daar met de groep die eerder de zoon van de commandant had zien vallen - dat ik gesterkt de poort uitkwam. Bij de debrieving zeiden ze: Laat je niet kanaliseren. Toen we langs het Mariabeeld kwamen, hebben we ons laten dekanaliseren. :-) ! 
De psycholoog had het er over dat je je soms wel, en soms niet moet laten kanalizeren. 

John Jacobs vertelde: Gisteren was voor mij een bijzondere ervaring. (Hij werd toen tijdens de dienst in de St. Joseph gevormd, waarmee hij volwaardig lid van de kerk werd.) Vanmorgen in de stilte van de dienst in de Pius X schoot ik vol. Het ging over dronken worden van het bloed van Christus. Vaak zeg ik te snel: 'Ja'. Maar toch... het is goed. 
Ik ben voor de eerste keer in Lourdes. Eerst was ik bij de Marine, nu bij de landmacht. De laatste jaren waren niet makkelijk voor mij. Die woorden nu: 'Heb vrede met jezelf'! Ik was eigenlijk heel verbaasd dat er hier in Lourdes geen veroordeling over me heen kwam voor die overstap. Integendeel. Na mijn vormsel hebben veel mensen me gecomplimenteerd. Al die liefde was voor mij onverwacht, en mooi, en ik hoop die in Nederland te kunnen delen! 

Muziek: There's a place for us.  Die werd gespeeld door het koperkwintet, en gezongen door Johanette Zomer 
(De link hierboven wordt gezongen door Barbra Streissand, ik kan het ook niet helpen, maar het geeft wel een idee!)

Daarna kwam Mathheus(?) aan het woord. Hij doet een opleiding in Limburg. Zelf is hij Moslim. Maar hij heeft hier veel gehoord dat hij ook kent vanuit zijn eigen geloof. Wat hem het meest had geraakt was de kruisweg. Tim en Guido vertelden over de beelden, en daardoor moest ik over mijzelf nadenken: ben ik wel een goede jongen? Ik nam me voor om extra mijn best te gaan doen bij exercities en zo. 

Sarah Beauchamp .... was in 2015 ook al naar Lourdes. Sindsdien heeft ze vijf geliefden in één jaar verloren. Ik dacht: ik ga mee om in alle rust tot mijzelf te komen, maar van die rust kwam het niet. Wel was het heel goed. Met de Blue-helmets had ik een klik, ik ging op zondag mee, achter op de motor van een van hen.  Haar overleden zuster was ook een biker en voor haar zus deed ze het. Van zichzelf zegt ze: ik ben geen held. Eigenlijk was ik heel erg bang, maar ik wist: ik rij niet alleen. Ik zocht steun bij mijn zus. Op de terugweg lukte het ook wel. 
'Ik val en ik struikel, 
ik haper en duikel, 
Ik ... en ik klooi, 
maar hé! 
Ik dóé het toch maar mooi!!!

Na de lezing over Lucas 24: 25-31a mediteert de vicaris-generaal naar aanleiding van het feit dat we elkaar verhalen hebben verteld over wat we meegemaakt hebben. De Emmaüs-gangers vertellen elkaar over hun verdriet. Ze komen er achter dat je het niet alleen hoeft te doen. Als je je openstelt, kun je ervaren dat je er niet alleen voor staat. We moeten zien te vinden wat het leven zin geeft. 
Als we straks weer thuiskomen in de veiligheid en de vertrouwdheid thuis en op de werkplek, kunnen we het ook daar ervaren en doorgeven. Dit soort dagen haalt het beste in ons naar boven. Het is mooi als we dat vast kunnen houden. 

De monseigneur smeekt Gods zegen af over alle meegebrachte 'devotionalia', die vooraan bij het altaar liggen, of in de zakken zitten, of wellicht nog op de hotelkamer zijn. (Lourdeswater meesjouwen vraagt heel wat energie, ik heb er inmiddels ruime ervaring mee. Ik moest terugvallen op sterke helden. ;-))  
Hij doet het met ernst en overgave. 
 Al maakt hij  natuurlijk graag een grapje, op zijn (of Zijn) tijd. ;-)

Hij heeft als gedachte mee: Lourdes is genade. Gratia. Dat is wat je gratis krijgt. De devotionalia zijn betaald, maar genade is een gratis geschenk van God. 
We vragen Gods zegen over alle dingen die we hebben meegebracht om aan andere te geven, of die we voor ons zelf kochten om de herinnering aan wat we hier hebben ervaren vast te houden.
Onze hulp... 

Slotwoord van de HKA. Ik had wat losse kreten, waar ik nog niet zoveel van kon maken, maar Frank Marcus was zo vriendelijk het aan te vullen. Dank je wel!  
 
HKA Tom van Vilsteren spreekt zijn dankwoord en richt zich tot Mgr Woolderink. De Vicaris woont ook in Almelo. Ik ben vaak zijn chauffeur. Dank voor je mooie woorden. 
Hij bedankte Michel Remery (https://www.tweetingwithgod.com/nl/content/de-auteur ), een Nederlandse priester die in opdracht van de paus veel jongerenwerk entameert en ook voor de AMI werkt om de app 'Tweeting with God' om te bouwen naar een militaire versie. Deze is er door deze reis van doordrongen geraakt dat Lourdes ook van betekenis was voor jonge militairen. 
Brigadegeneraal Arco Solkesz gaat in Ulm, Duitsland, werken. Tom sprak zijn a.s. baas daar, die ook in Lourdes bleek te zijn - en Arco mag volgend jaar waarschijnlijk weer mee, als hij hard genoeg werkt! Hij  krijgt een boekje over het Nederlandse kerklied. ;-) 
Dat is er ook voor de muziek en de sopraan. Ze werden zeer geapprecieerd! 
Ramon van Sintmaartensdijk van het OCTKMAR en de begeleiders van ROC Landstede werden ook heel erg bedankt en uitgenodigd in 2020 met verse jongeren terug te komen.   

Na de zegen speelt de muziek nog een opgewekt stuk, zodat we ons vrolijk naar buiten begeven.

Aalmoezenier Gert-Jan Jorissen bedient de lift, als we de zaal verlaten. 

Dan wordt de grote bedevaartskaars weggebracht. Dat gebeurt heel stijlvol. Muziek en vlaggen gaan voorop. 

Dan de mensen in uniform, vervolgens de minder-validen, en burgers. Deze foto heb ik dus ook niet zelf gemaakt. ;-)

We passeren de Grot aan de overkant van de Gave, het is er druk, en net als wij hebben veel mensen er de papaplu's opgestoken. Want ja, Lourdeswater komt per definitie uit de hemel vallen. 

Een van de achterste brandplekken (bruloire klinkt toch wat eleganter!) is bestemd voor de grote, de heel grote, en de buitengewoon grote kaarsen. Je kunt ze tot 600 pond bestellen. Onbetaalbaar, maar dan brandt het ook wel even. Wij zijn Nederlanders, en proberen niet op te vallen. Deze is okselhoogte. Toon en Anne-Marie Rombouts brengen hem, en zetten hem neer. 

Maar niet zonder meer. De vicaris-generaal zingt dat de Heer zijn licht en zijn heil is, en wij beamen dat zingend. (Voor zover men die psalm kent natuurlijk.) 
Een paar welgekozen woorden, een gebed, de vlag die wordt gegroet. 
Dan de kaars, die op zijn plaats wordt gezet. 
   
Het Wilhelmus... 
We nemen hierna van velen afscheid, want de wegen gaan uiteen, naar tentenkamp, camping en verschillende hotels. Het is nog vochtig. 

Om kwart voor zes staat de voorhoede weer klaar om ons voor de laatste keer te begeleiden... Onderweg zien we hoe de vlag netjes door velen wordt gegroet. 

Carmen en Cathe rijden mij naar het hotel, eten en hebben bijna de slappe lach... 
Sommigen vragen zich af of wij wel helemaal sporen... ;-) (Dat doen we, met en zonder rolstoel/rollator/kruk!) 

Om 8 uur moeten we klaar staan voor het concert van de Nederlandse muzikanten in de bovenste kerk. 
(Er zijn drie kerken boven elkaar gebouwd, een op ooghoogte, als je op het plein staat, een er onder, en een er bovenop. Die bereik je via die ronde bogen aan de zijkanten, en ook via de grote weg naar boven, dan moet je nog een paar meter omhoog om de deur te bereiken. Met een scherpe  draai.) 
Het concert begint om 20.30 uur - net als het concert van de Duitsers in de Bernadettekerk. (Zie hieronder.)  (foto Ria)
De Italianen beginnen iets later. 

Maar de meesten van ons zijn loyaal, en kiezen voor de Nederlanders. Ik word uitgenodigd om mij te laten rijden, en dat wordt nog een hele uitdaging, want dit is echt een heel steil traject. Ik heb het meerdere keren gelopen met Ton in de rolstoel, en die was een stuk lichter dan ik nu. Geert van Valen, de 'marinepater' zou mee-duwen, maar op het moment suprème is hij bezig met andere zaken. Mijn dames wachten niet àl te lang, en dan doen ze met het zijn drieën.... (er meldt zich onderweg een vrijwilligster) en nóg hoor ik ze hijgen. Je voelt je dan wel schuldig, en een bedriegster... want met een beetje pijn en veel geduld zou ik dit misschien toch wel zelf gehaald hebben? Of niet dan? 
Er mankéért me niets, het heupwerk wil alleen niet meewerken! 
Soms moet je het leven over je heen laten komen, zeggen ze hier. Tja. Hm. 

Hoe dan ook, met een flinke krachtsinspanning word ik met rolstoel en al voor de deur van de kerk afgeleverd, een scherpe draai, en dan langs de muzikanten, die enige ruimte voor ons maken. Omdat ik een van de eersten in de rij ben, kom ik vrijwel achteraan in het gangpad terecht. Je ziet wat minder, maar mijn trommelvliezen scheuren niet, dus dat is wel een voordeel. 
De muziek is wat ronder en evenwichtiger op die plek, voor mijn gevoel. (Ik was hier wel eerder.) 

! 

Het programma wordt aangekondigd en uitgelegd door een van de nieuwe aanwinsten van het bestuur, als ik het goed begrepen heb, Ewold de Bruijne, zowel in het Nederlands als in prima Frans. Dat laatste bleek te zijn omdat Mgr. de Romanet aanwezig was, hetgeen een hele eer is, natuurlijk. Die kan nu uit zoveel dingen kiezen!! De spreker staat hieronder helemaal links.

(Deze gave foto is denk ik van Hans Wiggers. Helemaal rechts voor zie je de helft van het kardinale kalotje.)
Het programma was heel divers, ook Johanette Zomer zong enkele nummers, en het concert werd afgesloten met een denderend en swingend 'O when the Saints go marching in!' De bedevaartgangers hebben dit jaar (bijna?) allemaal een CD gekregen van de regimentsfanfare 'Garde Grenadiers en Jagers, als herinnering aan deze 60ste Nederlandse militaire bedevaart, (internationaal de 61ste, inderdaad) en zoals de kaarsen ons gebed voortzetten, zo zal die CD dit concert in de herinnering blijven roepen! 
Dank daarvoor!!!

Omdat het fris is in de kerk, heeft een aantal van ons grote behoefte aan een kort verblijf op een zekere plek. 
Geert houdt de rolstoel manmoedig in bedwang tijdens de afdaling, en dat doet hij goed, want ook bij hem voel ik me veilig. Je hebt ook weinig mogelijkheden om in te grijpen als rolstoel-zitter, want als je de remmen wilt pakken, moet je wel naar voren leunen. Dat voelt op een hellend vlak niet erg fijn. ;-) Ik begrijp nu het benauwde gepiep van Ton af en toe wat beter. :-D 
De regen is niet opgehouden, en daarbinnen regenen we nog even door. De een na de ander. 

Als alles is afgewerkt, gaan we een laatste keer nog eens langs - en zelfs door - de Grot. Tien over tien is het dan. 
Het is stil hier. 

Even later willen enkelen nog kaarsen branden, 


en daarna gaan we kijken hoe de bedevaartskaars van de Nederlanders er bij staat. 
Die moet wel weer even worden aangestoken, want al worden regen en wind voor een deel tegengehouden door de glazen wanden, helemaal wind- en regenbestendig zijn de brûloires niet. 

Om half elf gaan we weer richting hotel, en daar blijven we nog even samen napraten en -drinken. 

Dan moeten we laat nog koffers pakken. Om twee uur houden we het voor gezien. De rest komt morgen na het ontbijt wel. Omdat ik mijn ochtend- en avondgebed op de mobiele telefoon heb staan, kan ik onder de dekens de dag afronden zonder mensen te vergeten. Alleen die ogen... die worden zo zwaar. ;-)  
Het wordt weer een korte nacht!!! 

Badwater, schreef Niels Roelsen vandaag...

20 mei 2019. Maandag. Vroeg op, had ik mij zo voorgenomen, maar néé, het was kwart voor zeven, toen ik wakker werd van het geklater van mijn kamergenote. Ik denk dat ik de wekker niet (goed) gezet had. 
Maar om tien vóór zeven was ik beneden om nog wat water te halen. (Ik ben hebberig, en wil de laatste lege dingen ook gevuld meebrengen.) 
Fred, die in een busje de bagage van de motorrijders meeneemt, was al druk bezig. Phil en Twan van de Nederlandse Bedevaarten, die zorgen voor de rolstoelen e.d. waren er ook al, om afscheid te nemen. 
Het was leeg op het plein en bij de kranen. 

Ook al was de PMI officieel afgelopen, het staat nog met grote letters op de kerk. 
Héél leeg!
 
Een Zwitser was voor zijn groep twee emmertjes water aan het halen, (nog wel meer ook) en stond met twee handen tegelijk te putten. Zo had ik het eerder deze week ook gedaan. Dat gaat vlugger, al is het wel vermoeiend! 
Via de Grot ging ik terug, en om kwart voor acht zat ik aan tafel. Jawel!!! 
Ik had net twee slokken koffie genomen, toen ik de eerste motor hoorde brullen. Ze stonden al in keurige rijen klaar aan deze en gene zijde. Af en toe moet je kennelijk even flink gas geven om te zorgen dat de motor goed aanslaat, wanneer je echt wilt vertrekken. Dan wordt geknuffeld en oké bevonden... en gaan we samen... verder... 

Niet iedereen heeft haast...
Bliksems veel blik...
 
De voorzitter komt ook afscheid nemen en vraagt (zich af): 'Ferme jongens, stoere knapen...???' 

In groepjes gaan ze aanstonds weg.
De eersten gaan inderdaad om acht uur weg. 

De volgende groepen volgen met enige tussenpoos. Maar er wordt nog veel getut en gedaan. Alles moet OK zijn. 
En dat op tijd gevonden moertje... dat is wonderlijk!  
Henk krijgt een hand (en van mij een knuffel).
Deze motor kan het helemaal zelf!!! 
Ook de laatsten worden uitgezwaaid. 

Het is droog, dat is heel erg fijn! Ik ga Fred, die met het busje rijdt als bezemwagen, vragen of de laatste beetjes water toch met hem mee kunnen. Hij laat ze achter in Beukbergen, dus dat is de volgende uitdaging. Ik zal er later over nadenken. Hij is niet blij met mijn verzoek, want hij had de bodemplaat van het busje al aardig volgestouwd, maar het zal hem wel lukken. :-) 
Dan ga ik eindelijk verder ontbijten. En de koffer echt inpakken. Er valt nog iets in de kamer, maar ik kan het niet meer vinden. Tja. Voor alle zekerheid stop ik de sleutel in mijn borstzak, die kan ik straks netjes ophangen. Ik moet toch nog wel hulp vragen voor de tassen met water. Dan is zo'n trappetje naast de lift nog best lastig... ;-) Maar hier zijn altijd aardige engelen, die helpen. 

De aalmoezeniers hebben picturaal duidelijk gemaakt aan welke kant de bagage moet komen van de mensen die met de bus weggaan, (een briljant uitgevoerde autobus) en aan welke kant de vliegtuiggasten hun bagage kwijt mogen. (Ook het vliegtuig is als zodanig te herkennen, chapeau!) (Ik meende er een plaatje van gemaakt te hebben, maar dat is kennelijk niet geheel goed gegaan.) 
De kamers moeten nu leeg, zodat ze schoongemaakt kunnen worden voor de volgende gasten. 

Om half tien zou er nog een dienst zijn in de Chapelle Pater Kolbe, waar onze vicaris-generaal in figureert. Ik wil me er heen haasten, maar kennelijk loopt er een Lieveheersbeestje op de stoep, waardoor de rollator blokkeert, terwijl ik juist met enige haast de stoep af wil gaan. Oeps! Met een onelegante zwaai vlieg ik over mijn voertuig heen, terwijl mijn mouw verstrikt raakt in de rem, zodat toegesnelde soldaten en medepelgrims moeite hebben een en ander van elkaar te scheiden. 
De knie wordt gecontroleerd en in orde bevonden, en ik mag verder. De anderen zijn al ver vooruit, maar ik hobbel er zo snel mogelijk achteraan, en ik bén op tijd. We hadden eigenlijk verwacht dat de vicaris het woord zou doen, maar dat gebeurde niet. Jammer. Maar er waren toch zo'n 20 reisgenoten aanwezig, naast andere Nederlandstalige bedevaartgangers. Het was hoe dan ook een goed slotaccoord. Tijdens de dienst had ik gezien dat mijn knie aan het bloeden was. Dat vond mijn rok niet leuk, mijn knie ook niet. Een papieren zakdoekje bracht enige uitkomst. Aangezien de kranen vol Lourdeswater zich op nog geen honderd meter afstand bevonden, hobbelde ik daar maar heen. Ja, het werkt ook tegen bloedvlekken!!!! En de knie heb ik meteen daar uitgewassen. Dat hielp, het was niet veel, alleen vervelend. (Het is niet gaan ontsteken, het werd alleen een beetje dik. Prima remedie dus!) Ik vulde nog een klein flesje water voor onderweg. Dacht ik. 
Maar dat ging ook naar iemand anders die het harder nodig had. (Ja, met de Heer kun je lachen!) ;-) 

Terwijl ik richting hotel wilde, schoot mij te binnen dat er was gesproken over een 3D Maria in het Informatiecentrum vlak bij de uitgang. Ik kwam er toch vrijwel langs, dus niets lette mij er binnen te stappen. Het enige dat ik vond was een krantje waarin summier was vermeld dat er ergens een 3D-animatie zou zijn van de situatie van de Grot in 1858. (?) In de zuilen in het centrum worden beeldjes te koop aangeboden, die via 3D technologie exacte replica's zijn van het beeld dat ik 1864 in de nis is geplaatst. (En waar Bernadette niets aan vond.) 
Het krantje heb ik intussen weer gevonden: het zat onderin de rollator-tas.  Het gaat over een musical die in Lourdes per 1 augustus van start gaat in de 'Espace Robert Hossein Lourdes', een grote hal aan de andere kant van het station, waarvoor - alweer via 3D technologie - een getrouwe copie van de grot van 1858 op iets verkleinde schaal wordt nagebouwd. (Hoe getrouw vraag ik me af, want in die tijd liep de grond van de Grot flink op naar achteren. Dat was veel hoger dan nu, dus je hebt minder ruimte om te gaan en te staan dan nu, en het was schuin.) Maar goed, het is de grootste productie (op één na) ooit buiten Parijs, en moet een financiële oppepper voor heel de regio worden. God en de Mammon hand in hand? Vergeet het maar. Een van de twee komt er gegarandeerd bekaaid af. (En leven als God in Frankrijk is een zéér bekaaid bestaan!)
Verder zag ik niets bijzonders. Ik ben nog snel door de Librairie gegaan, want daar was ik nog niet geweest. Ik kocht er een kerstcadeautje voor een kleinkind en een voor mijzelf (dacht ik, intussen is het bij iemand anders terecht gekomen, want zo gaat dat dan.) Ik vleide ze voorzichtig in de rollator-tas. 

Om 12 uur krijgen wij een warme lunch, en dat is beslist aangenamer dan de lunchpakketten van vorig jaar, die voor een deel over de datum waren. ;-) We genoten echt van de lunch. 
Aan het eind biedt aalmoezenier Steiger de opgehaalde blijken van onze waardering aan. Dat werd gewaardeerd!
 
Madame Lapeyre, de kok, M. Lapeyre en diens moeder, het meisje van de winkel, en het personeel.

Om één uur werd onze bus voorgereden, en dan komt het dagzeggen, tassen en koffers bij de ingang zetten, de rollator er bij, in de verwachting dat de jongeren zich daarover ontfermen. In die mêlee wordt ik door mevrouw Lapeyre op de schouder getikt. Ik had toch kamer 309???? Eh... ja... en wéér had ik vergeten die sleutel op het bord op te hangen. Met rode konen maak ik mijn excuses. Maar ze wuift ze weg, het is nu toch in orde... (en ze kent me), à la prochaine! 
En zo nemen we afscheid van het personeel, van de anderen, en van de mensen uit de andere hotels die nog even afscheid komen nemen... Het is een rommeltje, maar wel heel gezellig. En nog steeds droog. Er gebeuren hier wonderen! 

Even na half twee rijden we weg. Uitgezwaaid door degenen die een half uur later moeten vertrekken richting vliegveld. 
Aan het eind van de Avenue du Paradis zwaaien John en Niels en Bart en hoeheettieookalweer ons hartelijk na! 

Een klein half uurtje later, in elk geval nog voor we het vliegveld voorbij zijn, als ik me goed herinner, krijgt de aalmoezenier van dienst een telefoontje. Mijn rollator zou nog in het hotel zijn! Ja, dat kán toch helemaal niet? Ik had 'm bij de koffers etc. gezet. 
Kennelijk heeft een behulpzame ziel die weer netjes in het rijtje bij de rolstoelen gezet, zodat die niet in de bus terecht gekomen is. Maar gelukkig, de vliegtuiggasten zijn nog niet weg, en iemand ontfermt zich er over. We kunnen weer verder! 
Ik blijf me verbazen. Ton zou citeren: 'vertrouwen is goed, maar controle is beter'. (Een gezegde van Stalin!) 
En nee, ik heb vertrouwd, en niet gecontroleerd. Dat is waar. Weer iets geleerd. 
In elk geval wordt de rollator morgenmiddag thuis gebracht. Wat een ongelooflijke service! Dank je wel, allemaal!!! :-)
Intussen zijn we het vliegveld ook voorbij gereden. 

Bijna 3 uur. Het ziet er allemaal erg mediterraan uit. 
St. Martory. Nooit van gehoord, maar daar is internet voor. Ze hebben een brug en 873 inwoners. ;-) 
En een plaatje van een vergezicht. Daar ga je voor op reis. Onder andere.
Even later een van de vele bruggen over de kronkelige Garonne die we zullen passeren. 
En ja, rechts van ons even een stukje van de rivier, die hier nog niet echt indrukwekkend is. Maar waarschijnlijk wel heel snel stroomt. 

15u15. Aan de linkerkant is het land heel vlak. Rustiek en wat ruig, rechts. 
15 uur 30. A64 La Pyrénéenne heet de weg. Intussen worden de opgewonden gesprekken wat rustiger. Er ligt nauwelijks sneeuw op de bergen. En waar wij die waarnemen aan onze rechterhand, is die op de foto's nauwelijks terug te vinden. 
Even later blijk ik St. Elix le Chateau net gemist te hebben. Jammer,  het is zo'n charmant kasteeltje. 
Herman belooft dat we over een minuut of tien zullen stoppen, maar dat is bij hem een rekbaar begrip. (Zéér rekbaar!)

Om 15.47 gaan we nog een keer over de Garonne, A62. 
Dit is ons uitzicht vanaf de bron. Links zien we achter de rivier de horizon van de stad. Toulouse is niet mooi, wat dat betreft, en de foto ook niet, dus die bespaar ik ons maar. 
We gaan stoppen voorbij Toulouse, dat wordt de Aire de Frontonnais, die prettig en ruim is. 
Nu moet de chauffeur kiezen tussen de brede en de smalle weg... ;-)
 
Bij Toulouse vind je deze bomen, en op een rotonde ook typische bomen met een heel ronde boomkruin. 

Dat je maar weet waar je ongeveer bent. ;-D 

16.03 u Geert van Valen heeft overlegd met Herman, de chauffeur, en hij neemt de microfoon ter hand, en deelt mee dat we aanstonds wel 45 minuten los mogen lopen, en dat we anderhalf uur later nóg een korte stop krijgen, op een plek die veel minder geoutilleerd is. Dus of we nú maar willen zorgen voor de fourage voor straks. 
Heel mild staat hij ons toe om ook nu al het avondeten tot ons te nemen. ;-) 
 
16.05 - 16.55 u. De Aire de Frontonnais is prettig. Je kunt zelfs buiten zitten, en dat doen we ook. En boekjes kopen... En lekkers... 
Als we weer in de bus zitten, en Ramon een hap wil nemen van zijn aankoop, vraagt een van zijn buurdames: 'Ramon, mág je dit?' (We mogen elkaar graag een beetje plagen, als oude vrienden.) Hij antwoordt: 'Ik kan José niet bereiken! ;-)' en neemt nog een flinke hap. Gezondheid! ;-) 

Het wordt slechter weer, als we verder rijden. De wind steekt op, en de wolken worden donkerder. 
  
Aan de andere kant van de weg is het uitzicht lieflijk anders.

We rijden verder langs de A62, de Autoroute des Deux Mers, die de Noordzee met de Middellandse zee verbindt. (Als je het breed ziet.) En de brem bloeit hier en daar met grote gele plekken. Mooi is dat! 

17u35: Tunnel de Pech Brunet, die 270 meter  lang is. Het is een dubbele tunnel. 44° 15' 4.00" N    1° 30' 37.00" E
Wel indrukwekkend. 
 
We rijden over het Centraal Massief. Het land is nogal gestructureerd. Er zijn heel diepe rivierdalen uitgeschuurd tot kloven...

Op een gegeven moment komen we op de A20, l'Occitane, terecht. 
Ergens voor zes uur is het gaan regenen. Dat blijft het nog een hele tijd doen. 

We gaan weer eens over een sterk kronkelende rivier. 

Voor mij is deze streek een geologisch cadeautje. Overal zie ik Gods grote werken in de natuur. 

De geweldige krachten die deze aardlagen (zeelagen) gedurende millennia hebben opgebouwd en vervolgens geplooid, zijn adembenemend!
Om 18.18 u zien we de afslag naar Rocamadour, en prompt komen de herinneringen en de verhalen los! We zijn er in het verleden meerdere malen geweest, en de verschillende aspecten worden opgehaald... 
Intussen zit ik met twee fototoestellen waarvan de batterijen vrijwel tegelijk leeg zijn. 
Onderuit de etenstas vis ik de powerbank. Eens in het jaar mag die zijn waarde bewijzen. 
Maar snel gaat het opladen bepaald niet, en later, als er mooie valleien en natuurmomenten opdoemen, gaan Tilly en Ria foto's voor me nemen. Dus het aantal opnamen wordt toch nog aardig uitgebreid! 


18.23 u komen we aan over de Dordogne. Die kronkelt hier nogal, dus je kunt zo'n rivier een paar keer oversteken. 
Er is hier enige vorm van mijnbouw, verrassend! 
We zien nog een kudde beesten... het moeten schapen zijn, op de foto afgaand. ;-) 

18.36 u: Parijs nog 500 km. (Dat voelt als: niet zo erg ver, maar het is al middernacht als we daar arriveren!) 

Even later worden we weer losgelaten op de volgende stopplaats: de Aire de Pech-Montat, ook al bekend van vorige visites. Inderdaad, wat beperkter. (En duur!) We hebben tot 18.58 uur, maar de meesten zitten al een paar minuutjes eerder in de bus. Ik word heen en terug weer liefdevol maar vastberaden onder de arm genomen door mijn engelen. :-) 
Mij zal niets meer overkomen. :-D (Als het aan hen ligt!) 

Een paar minuten over zeven komt de zon weer door, en dan zijn we ter hoogte van Brive, een van de vaste pleisterplaatsen van onze motormuizen. Laat hen maar schuiven. Zij zijn vast al binnen! Goede nacht, broeders en zusters! Wij rijden verder en passeren de rivier de Maumont. Daar is een plaatsje bij, waar we niets van zien. Dat heb je met die snelwegen!

Niet dat het iets met dat water heeft te maken, maar we hebben voorin de slappe lach. 
Kennelijk staat de microfoon van de chauffeur nog aan, en is ons gehinnik achterin hinderlijk te horen, en (b)lijkt het een goed gesprek te storen. Op hoge poten (dat heb je met die kistjes natuurlijk) komt iemand van achteren naar voren om te vragen of dat ook anders kan. (Die microfoon natuurlijk.) 
<Ja, en als je niet zo hard mag lachen, dan barsten de grinnikjes juist nog veel langer uit...> 
Kortom: er passeert van alles wat in de bus. Ook koffie en thee en koekjes, watertjes en bier, u vraagt en Ria en Tilly draaien. 
De chauffeur heeft er geen omkijken naar. ;-) 
Half acht, weer zo'n rivier. :-) Je zou zo willen uitstappen en er gaan wandelen. Helaas, er staan geen haltebordjes, en het wordt ook lastig als de bus zonder je verder gaat. ;-) Maar je kunt dromen...

20u20 Razes, (?) er is een lage zon en een opstijgende damp. Bloeiende brem zorgt voor enige variatie in kleur. Het leek uit de verte alsof er een kasteel op die heuvelrand stond, maar het blijken heel grote dennenbomen te zijn!
Hier zijn veel heuvels en dalen. We rijden over het Grand Massif. 

Even later krijgt Ramon een telefoontje van zijn lief: het vliegtuig is rond zeven uur geland, en ja, ze hébben eten gekregen! 
Weer twee roggeboterhammen met een plakje kaas er tussen. :-( (Zeker nog over van de heenweg, denk je dan.) 

Gelukkig hadden we allemaal nog warm geluncht in de hotels, dat was goed geregeld door het Bestuur!!! (Dank!) 

De buitenwijken van Limoges zien we tegen half negen. 
Om 20.28 u passeerden we het bord dat aangeeft: Paris 326 km. Dat schiet lekker op. 
Een kwartiertje later klaart het vóór ons op. Je legt natuurlijk in die tijd flink wat kilometers af. 
21.07 de zon zinkt rood neer in de bomenrijen aan onze linkerkant. Daar was die al een dik kwartier uitgebreid mee bezig. 

Negen minuten later begint het te regenen En te regenen...

We stoppen om 21u40 bij de Aire des Champs d'Amour, maar aan die velden is niet veel amoureus' te bekennen, dus getroost stappen we braaf weer in, zodat we om 22.00 u verder kunnen rijden. 

Bijna een uur later, om 22.54 u, passeren we Vierzon. We rijden dan op de A71, en zien er niets van. 

Rivier de Beuvron. Dan is het al donker. 
23.26 u nabij Lamotte Beuvron. Op weg naar Orleans. De meesten slapen al. Het regent. (Zachtjes tikt de regen... Rob de Nijs)

Om 23.48 rijden we op de A10 bij Orleans Noord. Er moet weer gestopt worden... Niet alle blazen hebben dezelfde afmeting. 

23.55 Chauffeurswissel. Om middernacht rijden we weer weg. Dat was Orleans Gidy. 

Soms heb je een leesbril nodig. 

21 mei 2019. Iedereen probeert nu te slapen. Parijs bereiken we tegen 12.42. E50, E 5, A10. Rond 1 uur ligt Parijs aan de linkerhand. Ik kan het op de kaart volgen (maps with me) maar ik zie eerlijk gezegd niets herkenbaars. Even later zien we die grote electriciteitscentrale. Paris Palaisseau  

Het hobbelt hier...
Ik berg het fototoestel maar op. :-( Van het centrum van Parijs zagen we toch zo goed als niets, en zeker niets dat blij maakte. 
Dan gaan we via d A86 over de Periférique en naar de A4. De autoroute du Nord brengt ons verder. 
Tussen 2 uur en vijf voor 3 moeten onze chauffeurs de bus even uit. 
We zijn bij de Aire de Ressons Est. Het kost veel tijd en moeite om hier weer vandaan te komen, of was dat ergens anders? 
A2
Even voor 4 uur stoppen we weer, omdat er hoge nood is. Ik kan niet meer lezen waar dat was. Tamelijk beperkt in elk geval. 
Maar om 4 uur 10 rijden we België binnen, en bij de Aire du Bois du Gard aan de E19 is er even een wissel van chauffeurs. Degene die niet rijdt valt ook prompt in slaap. Maar af en toe komt er nog wel iemand even met de chauffeur (m/v) praten, of zorgt voor koffie, of snoep. We zorgen wel voor elkaar. :-) 

Om 5.36 u zijn we in de buurt van Luik. Het is 10 graden Celsius, en nog steeds mistig. E25 / A25

5.50 u Maastricht staat op de borden, daar gaan we ook heen. 
Acht minuten later passeren we Visé. 

En dan eindelijk, eindelijk, stoppen we om 6.45 in Nederweert voor een sanitaire stop. 
Helaas: La Place is nog dicht (tot 10 uur!!!) en bij het aanpalende tankstation is het toilet stuk. 
Onverrichter zake hobbelen we terug. Maar die frisse lucht was wel prettig! 
Twintig minuten later komen we in de file terecht. Een bekend verschijnsel hier voor de bewoners van deze streek. 
Om 7 uur 44 is er dan eindelijk een plaspauze in Liempde. Iemand die hier in de buurt woont mag uitstappen en zijn vrouw bellen. We zwaaien elkaar hartelijk uit, als we om acht uur wegrijden. 
Tja, op dat moment hadden we in eerste instantie al willen aankomen in Utrecht. 
ETA is nu 8.54 u. Ik bel mijn zoon, en hij wacht het wel af. Voor zijn gevoel is zijn werk vlakbij, dus hij kan er zó zijn. 

8 uur 40. Gezeten tussen Mieke die rijdt, en Herman die wakker uit de ogen kijkt, geeft busaalmoezenier Geert van Valen, de laatste stand van zaken door. 9 uur, denkt hij. Ik bel Tonio. 
 
Om negen uur staan we voor het Amsterdam-Rijnkanaal, met het zicht op het gebouw van Rijkswaterstaat. We zijn er dus bijna. 

Uiteindelijk komen we vier minuten over negen aan in Utrecht, we landen achter de bus van de firma Kupers, waar we vorige keren mee reisden. Grappig. 

De chauffeurs, Mieke en Herman, kunnen niet meer weg, vanwege het rijtijdenbesluit (en omdat wij teveel gedronken hadden en het weer kwijt wilden) maar ze besluiten dan de bus maar een grote beurt te geven voordat ze terugrijden naar Maastricht. 
(Nancy is overigens de naam van hun dochter, die alle administratie voor haar rekening neemt.)
Wij nemen links en rechts afscheid, zijn van plan contact te houden (maar hebben niet allemaal de adressen), sommigen halen hun auto op, anderen gaan met de tram naar het station, en als Tonio met veel hulp mijn water, mijn koffer, níét mijn rollator - a blessing in disguise - en al mijn tassen in zijn auto heeft geladen, rijden ook wij weg, om 7 voor half 10, uitgewuifd door de dierbaren, (hier Tilly en Ramon) die er ook al stonden toen wij woensdag aankwamen. Het is mooi geweest!
 

Dank je wel, allemaal. 

Om iets na half tien ben ik thuis, en leg ik de voeten hoog. De rest komt later wel. 

Intussen dendert de motorbedevaart  nog door, zie boven. Van Lourdes ging het naar La Rochelle, vandaag naar Bayeux, morgen naar Armbouts-Cappel, in de buurt van Duinkerken, niet ver daarvan is het slotdiner, en daarna is het op huis aan!

Maar het was perfect. Hoe je het ook bekijkt.

.......................................

Mijn grote dank aan het bestuur van de Militaire Lourdesbedevaart, dat het weer goed vond dat deze burger mee ging.
Verder ben ik erg dankbaar voor de steun en de vriendelijkheid van Ramon en José, Tilly en Ria, Carmen en Cath, Geert en - last but not least - Frank, die een boel hiaten in de tekst heeft aangevuld, spelfouten verbeterd (als die er nu nog in zitten, betekent dat natuurlijk dat ik dat stuk tekst nog eens heb toegevoegd of bewerkt), aan Corry, die de teksten van de liturgieën stuurde, zodat ik die niet hoefde over te tikken, en voor de stoere knapen die water, rollator of rolstoel en mijn persoontje de trappen ophezen, als dat zo te pas kwam.  
Ook dank voor de foto's van anderen die ik mocht gebruiken als die van mijzelf tekort schoten. :-)

En wie tot hier heeft gelezen verdient een gouden ster op haar of zijn stoel in de hemel! Bless you!